next up previous
Next: Postêpowanie przy hipotermii Up: Wych³odzenie organizmu (hipotermia) Previous: Wych³odzenie organizmu (hipotermia)

Kilka zasad przeciwdzia³ania wych³odzeniu

  • Ubranie.

    Dane o szansach prze¿ycia w zimnej wodzie jednoznacznie pokazuj±, ¿e lepiej ubraæ siê za ciep³o, a w razie czego ochlapaæ sie wod± lub zrobiæ eskimoskê. Zawsze trzeba braæ pod uwagê nie tylko wygodê, ale te¿ mo¿liwo¶æ k±pieli w zimnej wodzie -- i ubieraæ siê pod tym k±tem. Najodpowiedniejszy jest suchy skafander, a pod nim specjalna ciep³a bielizna. Nale¿y unikaæ u¿ywania odzie¿y bawe³nianej, zw³aszcza w pobli¿u cia³a. Mokra bawe³na bardzo szybko wych³adza organizm. Warto zainwestowaæ w bieliznê z polipropylenu i polar. Pianka typu long john nie jest dostatecznym zabezpieczeniem, je¶li zak³adamy pod ni± bawe³nian± koszulkê. Kurtka nie powinna przepuszczaæ wiatru.

    Neoprenowa czapka, zakrywaj±ca uszy, zapewnia w³a¶ciw± temperaturê g³owie, która, wed³ug wszelkich danych, oddaje najwiêcej ciep³a i jednocze¶nie najbardziej go potrzebuje. W ostateczno¶ci mo¿na te¿ u¿ywaæ czepka p³ywackiego.

    Nieprzewiewne i w miarê mo¿no¶ci nieprzemakalne rêkawice zapobiegaj± stracie energii przez rêce. Nie mog± w ¿adnym razie ograniczaæ sprawno¶ci d³oni czy os³abiaæ chwytu na wio¶le. Mo¿na u¿ywaæ zapinanych na wio¶le os³on na d³onie. W podobny sposób wodoszczelne buty lub skarpety z lateksu lub neoprenu chroni± stopy. W bardzo zimnej wodzie buty neoprenowe mog± nie byæ dostateczn± ochron±, zw³aszcza je¶li zapinane s± na suwak.

    Dobrze jest woziæ ze sob± suchy worek z ciep³ym ubraniem na zmianê.

  • Szyk p³yniêcia i pomoc w grupie.

    P³ywanie w grupie trzech osób jest znacznie bezpieczniejsze ni¿ we dwójkê, a ju¿ na pewno nie nale¿y p³ywaæ samemu. Je¿eli u kogo¶ w grupie obserwujemy objawy hipotermii (dreszcze, dezorientacja, spowolnienie reakcji, niekomunikatywno¶æ, brak normalnej sprawno¶ci), zw³aszcza po kilku wywrotkach, trzeba zatrzymaæ siê i rozgrzaæ, wypiæ co¶ ciep³ego (termos z herbat±!) lub rozpaliæ ognisko. Lepiej nawet zrezygnowaæ z dalszego p³yniêcia ni¿ nara¿aæ siê na niebezpieczeñstwo, które wzrasta podczas d³ugotrwa³ego marzniêcia. Osobie, która jest tak wych³odzona, ¿e nie mo¿e chodziæ lub traci przytomno¶æ, nie pomo¿e zwyk³a rozgrzewka. Trzeba j± odwie¼æ do szpitala.

  • Technika p³ywania.

    Æwiczyæ eskimoskê! Opanowanie wstawania eskimosk± oszczêdzi nam przykrych chwil p³yniêcia wp³aw.

  • Zachowanie w wodzie. Æwiczyæ wsiadanie do kajaka z wody. Ta umiejêtno¶æ mo¿e siê przydaæ, je¿eli nie wstaniemy eskimosk±. Wszystkie czynno¶ci powinny staæ siê na tyle rutynowe, aby udawa³y siê mimo utraty si³, sprawno¶ci i koncentracji. Je¿eli nie da siê wsi±¶æ, nale¿y unikaæ zbêdnych ruchów. Wiele ¼róde³ zaleca przyjêcie w wodzie skulonej pozycji, z kolanami podci±gniêtymi pod brodê (tzw. pozycja embrionalna), ale nowsze badania wskazuj±, ¿e niewiele to daje.

    Bardzo istotna jest kwestia poruszania siê w wodzie. Podczas ruchu organizm traci ciep³o, poniewa¿ ciep³a krew pompowana jest do koñczyn, gdzie wymienia krew ju¿ och³odzon±. Oziêbia nas równie¿ wywo³ana ruchem wymiana wody pomiêdzy warstwami ubrania. Dlatego w lodowatej wodzie powinno siê jak najmniej poruszaæ i unikaæ silnych ruchów p³ywackich. W ¿adnym wypadku nie wolno zdejmowaæ ubrania, które ewentualnie przeszkadza³oby w szybkim dop³yniêciu do brzegu. W razie pozostawania w spoczynku nawet zwyk³e ubranie spowalnia czterokrotnie tempo ch³odzenia organizmu. Je¿eli p³yniemy, to efekt ten nieco siê zmniejsza, ale i tak ubrany organizm och³adza siê trzykrotnie wolniej.


next up previous
Next: Postêpowanie przy hipotermii Up: Wych³odzenie organizmu (hipotermia) Previous: Wych³odzenie organizmu (hipotermia)

2000-03-13