Pro Kajak Pro Kajak/FB Sklep
 
 KATALOG
 
 
Kajakowa encyklopedia: tylko w hasłach 
A - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

ABS
Chemicznie: akrylonitryl-butadien-styren.
Tworzywo sztuczne. Bardzo odporny materiał o szerokim zastosowaniu w przemyśle. Podstawowy składnik Royalexu, z którego budowane są między innymi kanadyjki.
Zobacz np.
http://pl.wikipedia.org/wiki/ABS_%28tworzywo%29
http://www.easyriderkayaks.com/royalex_canoes.htm
http://www.plastech.pl/slownik.php

Airex
Bardzo miękka pianka o zamkniętych komórkach. W kajakarstwie stosowana jest przede wszystkim jako materiał wypornościowy kamizelek asekuracyjnych. Na tle innych materiałów wypornościowych Airex charakteryzuje się dużą wypornością przy małej objętości. Dlatego stosowanie go w produkcji kamizelek asekuracyjnych pozwala konstruować modele nie krępujące ruchów, co jest istotnym czynnikiem w kajakarstwie.

Proces produkcji Airexu zawiera się w sześciu prostych krokach.

Krok pierwszy: Łączenie elementów.
• Kompozycja bazowych składników pianki.
• Uzupełnienie mieszanki o środek napowietrzający oraz dodatków pozwalających na spienienie się polimeru.
• Mieszanie poszczególnych składników do czasu uzyskania jednorodnego związku.

Krok drugi: Rozpuszczenie gazu.
• Otrzymana substancja wlewana jest do piętrowej prasy ciśnieniowej.
• Pod wpływem wysokiego ciśnienia i temperatury, środek napowietrzający ulega rozkładowi. Powstały gaz rozpuszcza się w polimerze.
• Stygnąc pod ciśnieniem, substancja zmienia swój stan skupienia z ciekłego w stały.

Krok trzeci: Rozszerzanie.
• Surowy blok pianki jest podgrzewany w specjalnym piecu ciśnieniowym.
• Pod wpływem zależności czas/temperatura/ciśnienie rozpuszczony gaz formuje w polimerze komórki i surowy blok pianki rozrasta się.
• Blok pianki rozrasta się pod kontrolą do czasu, w którym osiągnie wymaganą gęstość. W tym samym czasie rozpoczyna się reakcja "usieciowania" (cross-linking).

Krok czwarty: Ciepłe traktowanie.
• Podczas intensywnego procesu "termoterapii", z pianki odparowywane są rozpuszczalniki osadowe. Wewnętrzne naprężenia zredukowane są do minimum.
• Jednocześnie reakcja "usieciowania" (cross-linking) zostaje zakończona.

Krok piąty: Wyrównywanie brzegów.
• Po procesach rozszerzania i ogrzewania otrzymany blok piany wymaga korekty kształtu. Powierzchnia zewnętrzna bywa przypalona a krawędzie zaokrąglone.
• W celu przygotowania bloku pianki do dalszej konwersji, krawędzie są modelowane a przypalone powierzchnie odcinane.
• Teraz niektóre komórki, powstałe w procesie rozszerzania, są widoczne na powierzchni bloku.

Krok szósty: Konwersja.
• Blok pianki jest już gotowy do wymodelowania pod zamówiony kształt.
• Modelowanie może odbywać się poprzez cięcie, karbowanie, konturowanie, perforowanie lub piaskowanie.

Więcej informacji można znaleźć na stronach Alcan Composites - producenta pianek airex

Alu
Miękki i elastyczny neopren o niewielkiej grubości, w strukturę którego wpleciona jest specjalna nitka. W połączeniu z neoprenem nitka ta tworzy specjalną warstwę, która podnosi własności termoizolacyjne materiału, a jednocześnie nie traci on swojej lekkości i elastyczności. Szybko wysycha.

Anodowanie
Anodowanie (eloksacja - ELektrolityczna OKsydacja) - powierzchniowa obróbka metali polegająca na elektrolitycznym wytworzeniu warstwy tlenku. Anodowanie stosuje się głównie w stosunku do aluminium i jego stopów, ale może być także stosowane do niektórych odmian stali, tytanu i stopów magnezu. Anodowanie stosuje się przede wszystkim do antykorozyjnego i mechanicznego zabezpieczenia powierzchni metalu.
Zobacz więcej w pl.wikipedia.org

W kajakarstwie z procesem anodowania można się spotkać przy produkcji drążków duraluminiowych wioseł.

Aqua Shell
Materiał zaprojektowany przez amerykańską firmę Malden Mills jako alternatywa dla neoprenu i spandexu.

Właściwości grzewcze materiału Aqua Shell odpowiadają właściwościom grzewczym 2,5 mm neoprenu. Od wewnętrznej strony jest warstwa miękkiego fleece'u. Z zewnątrz napylona jest specjalna membrana, która zapobiega przenikaniu wiatru.

Aqua Shell jest elastyczny w czterech kierunkach, pozwala to na konstruowanie odzieży doskonale przylegającej do ciała i nie krępującej ruchów. Jest to niezwykle ważne, ponieważ efektywne odprowadzanie wilgoci jest możliwe tylko w przypadku bezpośredniego kontaktu odzieży ze skórą, kiedy to każda odrobina potu jest natychmiast odciągana od skóry i transportowana na zewnątrz – zanim zdąży połączyć się w kroplę. W innej sytuacji pot po prostu spływa po ciele. Ponadto odzież przylegająca do ciała bardziej efektywnie chroni przed zimnem, bo raz ogrzana warstwa powietrza przy samej skórze pozostaje stale na swoim miejscu.

Struktura materiału opiera się na bazie włókien poliestrowych i uwzględnia stosunek jego ciepłoty do wagi.

Aqua Shell nie powoduje również odczynów alergicznych i otarć na skórze. Ochrania także przed ostrym słońcem (UPF 40).


Aramid
Materiał stosowany do produkcji sprzętu kajakowego.

Aramidy - grupa polimerów, rodzaj poliamidów włóknotwórczych. Aramidy to aromatyczne poliamidy lub też amidy poliaromatycze.
Z włókien aramidowych produkuje się kamizelki kuloodporne, warstwy zabezpieczające w ubraniach dla strażaków, lotników, kierowców rajdowych i astronautów. Oprócz tego z aramidów produkuje się pręty, z których konstruuje się maszty jachtów, kije narciarskie i inne elementy wymagające dużej odporności mechanicznej. Wreszcie stosuje się te polimery w formie cienkich folii - które następnie wprasowywuje się między inne materiały, tworząc laminaty o wysokiej odporności mechanicznej. Zobacz np.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Aramid

Asekuracja
Słownik kajakowy. Osoba lub grupa osób, których zadaniem jest umożliwienie bezpiecznego spływu przez trudne - niebezpieczne miejsce na rzece lub innym akwenie wodnym.
W kajakarstwie turystycznym, zarówno na rzekach górskich jak i nizinnych, asekurację powinno stosować się Polecamy lekturę np. Kajakiem Bezpiecznie

Asymetryczne pióro
zob.Wiosło kajakowe
Asymetryczny kształt pióra ma duże znaczenie w turystyce kajakowej. Ilustracja wyjaśnia jak asymetria redukuje moment skręcający. Moment skręcający jest ruchem obrotowym na drążku spowodowanym nierównym ciśnieniem (naciskiem) na każdą połowę pióra, kiedy wchodzi ono lub wychodzi z wody. Linia przerywana pokazuje powierzchnię pióra, która została odcięta, aby stworzyć asymetryczny kształt. Zauważ, że niebieskie i pomarańczowe powierzchnie na górze i na dole w stosunku do osi symetrii są równe. Powoduje to niemal równą wartość sił na każdą połówkę pióra, kiedy ono wchodzi lub wychodzi z wody. Kiedy siły te są zrównoważone, moment skręcający jest zminimalizowany pozwalając podczas wiosłowania na ciągnięcie bez szarpnięć przez wodę redukując potrzebę wzmacniania nacisku na wiosło, aby pokonać moment sił.

B - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Baraszkiewicz Paweł
Student, kanadyjkarz (partner Daniela Jędraszko z reprezentacyjnej "dwójki marzeń"), mistrz świata, trzykrotny mistrz Europy, srebrny medalista olimpijski z Sydney (2000), uczestnik igrzysk w Atlancie (1996) i Atenach (2004).

Urodzony 20 maja 1977 w Działdowie, syn Tadeusza i Barbary (najmłodszy z pięciorga rodzeństwa, najstarszy brat Michał też próbował wiosłować a mama grywała w piłkę ręczną), absolwent Szkoły Mistrzostwa Sportowego w Wałczu (student gdańskiej AWFiS). Kanadyjkarz (175 cm, 75 kg), reprezentant MOSiR Lidzbark Welski, Wiskordu Szczecin i Posnanii Poznań (kariera sportowa od 1990), podopieczny trenerów: Tomasza Małkowskiego, Waldemara Rogulskiego, Marka Zachary, Ryszarda Stołka i Aleksandra Kołybelnikowa (kadra) oraz Ireneusza Pracharczyka. Wychowywał się w Lidzbarku Welskim, a kiedy skończył 13 lat, ojciec osobiście oddał go pod opiekę znajomego trenera kajakarzy. Lubił - jak to kiedyś przyznał - pływać kajakiem. Podobało mu się wiosłowanie symetryczne, a nie operowanie jednym wiosłem, w pozycji klęczącej. Zresztą o wywrotnej kanadyjce nie miał zielonego pojęcia, wiedział jedynie tyle, że pływają w niej Indianie po kanadyjskich jeziorach i rzekach. Ale wolnych kajaków nie było, więc pan Tomasz Małkowski nauczył go wiosłować w kanadyjce. To wcale nie znaczy, że ją od razu pokochał. Gdy chciał odpocząć i "rozprostować kości" wsiadał do kajaka i na "rodzinnym" Jeziorze Lidzbarskim czuł się najlepiej. Kajakowe wyniki sportowe nie były jednak najlepsze (choć jako junior miał ich sporo), a start olimpijski (1996) po kilku latach pracy nie przyniósł w Atlancie spodziewanych wyników. I w tym właśnie miejscu można mówić o przypadku, graniczącym niemal z cudem, który diametralnie zmienił sportowe losy przyszłego wicemistrza igrzysk na Antypodach. Ten "przypadek" to decyzja ukraińskiego szkoleniowca Aleksandra Kołybelnikowa, który jeszcze nie tak dawno prowadził do zwycięstw radzieckich mistrzów indiańskiego stylu wiosłowania, a teraz przyjechał do Polski, by pomóc wyjść z kryzysu naszym kanadyjkom. I to on właśnie zdecydował, aby do jednej kanadyjki wsadzić Pawła Baraszkiewicza i jego przeciwstawienie (fizyczne i psychiczne) - Daniela Jędraszko (193 cm wzrostu, 92 kg wagi). Ten pomysł był powszechnie skrytykowany. Mówiono o chęci "połączenia wody z ogniem". A tu młodziutka dwójka kanadyjkarzy po dwóch miesiącach wspólnej jazdy wygrała Puchar Świata, potem mistrzostwo Europy i srebrny medal mistrzostw świata! Kołybelnikow, miał przysłowiowego "trenerskiego nosa" i umiał podejmować właściwe, niełatwe decyzje. Rok przed igrzyskami kazał swoim podopiecznym zamienić się w łódce miejscami. Teraz z przodu miał klęczeć wiosłujący w lewo Daniel, a z tyłu praworęczny Paweł. I tak oto w stosunkowo krótkim czasie powstała "dwójka marzeń", która wywalczyła już łącznie: srebrny medal olimpijski, tytuł mistrza i dwukrotnie wicemistrza świata oraz trzy tytuły mistrza Europy. Dotychczasowe osiągnięcia: Wielokrotny mistrz Polski: C-1 500 m (2002), C-1 1000 m (1997), C-2 200 m (1999, 2000, 2001, 2002), C-2 500 m (1998, 2001), C-4 200 m (1998, 2000, 2001, 2002), C-4 500 m (1998, 2001, 2002), C-4 1000 m (2001, 2002). 9-krotny medalista MŚ: 1997 Dartmouth: 2 m. (C-2 500 m, z D. Jędraszko), 3 m. (C-4 1000 m, partnerzy: D. Jędraszko, P. Midloch, P. Midloch), 1998 Szeged: 2 m. (C-2 500 m, z D. Jędraszko), 1999 Mediolan: 1m. (C-2 500 m) i 2 m. (C-2 200 m, oba z D. Jędraszko), 2001 Poznań: 1 m. (C-2 200 m, z D. Jędraszko), 2 m. (C-2 500 m, z D. Jędraszko), 2003 Gainsville: 1 m. (C-2 200 m i 500 m, z D. Jędraszko). 9-krotny medalista ME: 1997 Płowdiw: 2 m. (C-2 500 m), 3 m. (C-4 500 m), 1999 Zagrzeb: 1 m. (C-2 500 m), 3 m. (C-1 1000 m), 2000 Poznań: 1 m. (C-2 200 m i C-2 500 m, z D. Jędraszko oraz C-2 1000 m, z M. Gajownikiem), 2001 Mediolan: 2 m. (C-2 200 m, z D. Jędraszko), 3 m. (C-4 200 m, z D. Jędraszko, A. Jezierskim i M. Gajownikiem).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Baron
Materiał stosowany w niektórych produktach odzieżowych Hiko. Rodzaj nylonu, który charakteryzuje się Szybkim, łatwym wysychaniem oraz dużą wytrzymałością.
Przykładowym artykułem, w którym wykorzystany jest materiał Baron są szorty Gambler

Basic
Termin stosowany w środowisku kajakowym, oznaczający uproszczoną wersję sprzętu, np. kajaka.
Przykładem takiego sprzętu mogą być kajaki turystyczne Prijon, które na specjalne zamówienie produkowane są w wersji Basic. Kajak taki składa się najczęściej z kadłuba, w którym zamontowane jest najprostrze siedzenie oraz uniwersalny podnóżek typu "zęby piły". Poza tym kajak wyposażony jest w uchwyty do noszenia na dziobie i rufie. Przestrzeń ładunkowa jest poważnie ograniczona, ponieważ nie ma dostępu do komór bagażowych (luki bagażowe nie są wycięte, a od strony kokpitu wklejone są specjalne piankowe przegrody). Ze względu na ubogie wyposażenie kajaki basic są sugerowane przede szystkim jako wyposażenie ośrodków wypoczynkowych i wypożyczalni oraz dla firm organizujących spływy kajakowe.
Kajaki Prijon, które są możliwe w wersji basic: Capri II, Excursion

Bazaniak Antoni (1916-1979)
technik górniczy, wraz z M. Kozłowskim i Cz. Sobierajem - pierwszy polski olimpijczyk w kajakarstwie, wybitny działacz w tej dyscyplinie sportu, uczestnik IO w Berlinie (1936).

Urodzony 1 maja 1916 w Hamborn (Niemcy), absolwent szkoły średniej (technik górniczy). Kajakarz (176 cm, 70 kg), reprezentant I Poznańskiego Klubu Kajakowego i Surmy Poznań), dwukrotny mistrz Polski w K-2 na 1000 i 10000 m (1935), olimpijczyk (1936). Po wojnie jeden z głównych organizatorów życia kajakowego w kraju, wieloletni prezes PZK (1954-1979), wiceprezes (1960) ds. organizacyjnych Międzynarodowej Federacji Kajakowej (ICF), członek zarządu PKOl (1960-1976). Odznaczony m. in. Krzyżem Komandorskim OOP i Złotym Medalem ICF. Zmarł na zgrupowaniu kadry olimpijskiej, gdzie był kierownikiem12 marca 1979 w miejscowości Marino koło Rzymu (Włochy). Od 1979 organizowane są w kraju zawody kajakowe o Memoriał Antoniego Bazaniaka (organizatorem jest Górnik Czechowice-Dziedzice).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl
lub pl.wikipedia.org
lub na stronach PZKaj

Berger, Hol
(niem.) bergen - ratować,
(niem.) system - system,
(niem.) bergesystem - system ratowniczy.

Kajakarstwo górskie. Slang. Potoczna nazwa patentu holowniczego.
Słowo \"berger\" powstało prawdopodobnie, jako skrót od \"bergesystem\", przy czym dodana została litera \"r\" na końcu, aby możliwa była jego odmiana (np. \"mam ten kajak na bergerze\" co w slangu kajakarzy górskich oznacza holowanie do cofki czyjegoś kajaka, za pomocą patentu holowniczego).

Więcej o historii bergerów można przeczytać na stronach paddle-people (strona w języku niemieckim) lub kajakowy blog *j

Bezpieczna klamra
Klamra spinająca kamizelkę asekuracyjną. Wspólnie z pasem piersiowym i patentem holowniczym tworzy system umożliwiający bezpieczne holowanie sprzętu (za kajakiem) podczas akcji ratowniczej. System ten jest stosowany od lat w kajakarswie górskim. W sytuacji zagrożenia (np. zaklinowanie holowanego sprzętu) bezpieczna klamra poprzez szybkie wypięcie patentu holowniczego z kamizelki pozwala na szybkie uwolnienie się od ciężaru, który holujemy.

Rysunek nr 1 przedstawia poprawne zapięcie klamry w sytuacji, kiedy kamizelka jest wyposażona w patent holowniczy.
Na rysunku nr 2 przedstawiono sposób zapięcia klamry w przypadku awaryjnego zapięcia człowieka na pasie piersiowym (np. człowiek - żaba)

Biała woda
Słownik kajakowy. Potoczne określenie rzeki o charakterze górskim.
ang. whitewater;
Zobacz też WW I - VI

Białkowski Dariusz
ps. "Biały", elektryk, kajakarz z Bydgoszczy, medalista mistrzostw świata i Europy, brązowy medalista olimpijski z Barcelony (1992), Sydney (2000) i Aten (2004).

Urodzony 16 lipca 1970 w Białogardzie, syn Stanisława i Bogumiły Talkowskiej, absolwent Zespołu Szkół Elektrycznych w Bydgoszczy (1988). Kajakarz (185 cm, 87 kg), reprezentant Astorii Bydgoszcz (od 1987), podopieczny trenerów: Eugeniusza Krajewskiego (pierwszy), Ryszarda Hoppe, Mirosława Jarlińskiego i Michała Brzuchalskiego (kadra). W swojej karierze sportowej przechodził różne koleje losu, ale najistotniejsze wydarzenie miało miejsce na przedolimpijskich sprawdzianach w Duisburgu (1992), kiedy trenerzy zdecydowali się połączyć jego losy z Grzegorzem Kotowiczem. Utarła się nawet opinia, że Kotowicz był dla niego ostatnią deską ratunku, ponieważ okazał się słabszy od kandydatów do kajakowej czwórki. Trener Brzuchalski zaproponował im kajak dwuosobowy i - jak się miało okazać - trafił w "10". Okres zgrywania się obu partnerów trwał stosunkowo krótko. Szybko złapali odpowiedni wspólny rytm i stali się parą na dwie olimpiady. Niesłychanie silny fizycznie stał się wsparciem dla swego, z czasem najbliższego przyjaciela. Miał w swoim sportowym życiorysie, jedną, zresztą do końca niewyjaśnioną sprawę z dopingiem (1993) i był nawet ukarany dyskwalifikacją. Mistrz Polski: K-1 1000 m (1998, 1999, 2002). 3-krotny brązowy medalista MŚ: 1995 Duisburg (K-4 500 m, z Grzegorzem Kotowiczem, Grzegorzem Kaletą i Markiem Witkowskim i K-2 1000 m z Grzegorzem Kotowiczem); 1997 Dartmouth (K-2 1000 m) z Grzegorzem Kotowiczem. 2-krotny medalista ME: 1997 Płowdiw: 2 m. (K-2 1000 m) z Grzegorzem Kotowiczem; 1999 Zagrzeb: 1 m. (K-4 1000 m) z Adamem Seroczyńskim, Markiem Witkowskim i Grzegorzem Kotowiczem.
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Bielasic
Materiał stosowany w produkcji przez firmę Hiko.

Wewnętrzną stronę materiału tworzy bardzo elastyczna plecionka, przyjemna dla skóry i szybko schnąca. Z zewnętrznej strony jest napylona nieprzepuszczalna membrana na bazie poliuretanu. W połączeniu daje to lekki, elastyczny a przy tym odporny na uszkodzenia mechaniczne materiał.

Blunt
Figura w rodeo/freestyle'u kajakowym.
Bardzo dynamiczny, pionowy lub odchylony obrót o 180 stopni z wykorzystaniem wcięcia dziobu w partie wody tworzące ugięcie fali (w odwoju, z wykorzystaniem wcięcia dziobu w zieloną wodę). Figura wykonywana z reguły na fali, w odwoju należy wybić się z do przodu i wykorzystać do obrotu zieloną wodę a nie wodę cyrkulującą w walcu.
Zobacz więcej na kajak.org.pl

Boof
Manewr kajakowy. Wykorzystywany jest w kajakarstwie górskim podczas spływania rzek o dużym spadku. Manewr ten - pozwalający na pokonywanie progów lub slapów - polega na odpowiednim napłynięciu na spadek, aby kajak wylądował za progiem na płask (dno kajaka wydaje wtedy taki zabawny dźwięk "boof" - i stąd ta przedziwna nazwa).

Bungee
Rodzaj patentu holowniczego, którego rdzeń stanowią dwie (lub więcej) elastyczne gumy o okrągłym przekroju. Gumy wszyte są w odcinek wytrzymałej taśmy rurowej, która zwykle jest dwa razy dłuższa od nich. Dzięki temu nieużywany patent skurczony jest do długości rdzenia, by podczas użycia rozciągnąć się pod wpływem ciężaru holowanego sprzętu. Przykładem takiego elastycznego patentu jest Hiko Bungee

Bystrze
1. Słownik kajakowy. Przyspieszenie prędkości nurtu, które jest najczęściej wywołane poprzez zwężenie, wypłycenie lub nagły, większy spadek rzeki.

2. Klub Kajakowy. Akademicki Klub Turystyki Kajakowej Bystrze AGH Kraków - zobacz www.bystrze.org

C - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Canyon
1. [PWN] ang. Kanion - dolina rzeczna o wąskim dnie i stromych, skalistych zboczach; jar; kanion rzeki; potok górski płynący po dnie kanionu.

2. Model polietylenowego kajaka górskiego Prijon. Określany kiedyś przez nestorów polskiego kajakarstwa górskiego jako: "...dobry kajak do zabawy, ale nie na dużą wodę..." Obecnie jest popularny w turystyce zwałkowej.
Dane techniczne
materiał: HTP • długość: 333 cm • szerokość: 60 cm • waga: ca. 20 kg • pojemność ca. 310 l • wymiary kokpitu: 83 x 45 cm

Carbolight
Galasport. Handlowa nazwa wersji materiałowej kajaka sportowego: Carbolight to konstrukcja o najwyższych parametrach w ofercie firmy. Kajak produkowany jest w technologii Vacuum bag. Kadłub wykonany jest techniką Sandwich z wykorzystaniem trzech rodzajów sprasowanej pianki, żywicy epoksydowej (MGS), tkaniny karbonowej oraz tkaniny karbonowo/aramidowej. Kadłub jest podwójnie wzmocniony pasami aramidu od wewnątrz. Po zewnętrznej stronie wzmocnienia występują na odcinku dziobowym i rufowym.
Orientacyjna waga: K1 7,8-8,2 kg; C1 8,6-9,2 kg; C2 11-13 kg.

Carbon
zob. Węgiel

Cartwheel
Figura w rodeo/freestyle'u kajakowym.
Obrót kajaka w odwoju względem osi pionowej ustawionej równolegle do linii odwoju o 360 stopni. Inaczej połączone dwie świeczki (2 x end), jedna na dziobie, druga na rufie; kajakarz jest osią obrotu.
Zobacz więcej na kajak.org.pl

Chyżka
Słownik kajakowy. Linia, która oddziela bystrze od cofki.

Ciężar machnięcia
zob.Wiosło kajakowe
Ciężar machnięcia jest ważny zarówno podczas pływania sportowego jak i turystycznego. Jest to odczuwanie ciężaru przy każdorazowym podnoszeniu pióra podczas wiosłowania. Wiosło z dobrym ciężarem machnięcia będzie bardzo dobrze balansowane przez lekkie wagowo pióro. W przeciwieństwie do wiosła z ciężkim piórem, które dostarcza niepożądanego ciężaru machnięcia i może szybko zmęczyć kajakarza.


Ilustracja jest dobrym wyjaśnieniem pokazującym pojęcie niepożądanego ciężaru przy machnięciu wiosłem. W różnych publikacjach można spotkać parametry wagowe wioseł, które zupełnie nie uwzględniają tego ciężaru. Dwa wiosła mogą występować jako jednakowe wagowo, ale mogą być bardzo różne biorąc pod uwagę tę własność. Jedno może mieć zredukowaną wagę na piórach z dobrym ciężarem machnięcia, podczas gdy drugie ma całą wagę zredukowaną na drążku z mniej znośnym ciężarem machnięcia.

Cofka
Słownik kajakowy. Cofka powstaje za przeszkodą przegradzającą rzekę i wystającą nad jej powierzchnię. Woda w takim miejscu stoi lub zaczyna płynąć w górę rzeki (zależy to od prędkości sąsiednich warstw wody. Cofka jest znakomitym miejscem na zatrzymanie kajaka, wyjście na brzeg czy też rozpoczęcie spływu. Granica pomiędzy cofką a nurtem nazywana jest chyżką.

Cordura
Bardzo wytrzymała tkanina (100% włókien poliamidowych o specjalnej strukturze), do której prawa własności ma firma Dupont. Właściwa metoda tkania zapewnia jej maksymalną odporność na zużycie w wyniku tarcia. Dzięki temu materiały z Cordury są dużo trwalsze od zwykłego nylonu.
Zobacz więcej na stronach DuPont

Creeker
Kajak przeznaczony do kwalifikowanej turystyki górskiej. Charakteryzuje go duża wyporność w stosunku do długości. Dużą wyporność na małym odcinku creeker zyskuje dzięki obłemu "bańkowatemu" kształtowi kadłuba. Taki kajak najlepiej sprawdza się na wąskich górskich rzekach o dużym spadku. "Bańkowaty" kształt ułatwia wyjście kajaka z pod wody po pokonaniu progu. Stosunkowo niewielka długość pozwala sprawnie manewrować pomiędzy przeszkodami w nurcie.
Przykładowe Creekery w naszym katalogu to: Eskimo Salto, Prijon Herkules, Robson Charger

Cumka
Cumkę w kajaku stanowi odcinek linki, której jeden koniec zamocowany jest na stałe do pokładu kajaka (najczęściej jest to dziób lub rufa). Służy do przywiązywania (cumowania) kajaka podczas postoju. Przydaje się także na szlakach o większej uciążliwości, jeśli niski stan wody uniemożliwia swobodny spływ i trzeba kajak przeciągnąć przez dany odcinek rzeki, brodząc w wodzie.

D - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

D-ring
(ring - niem. pierścień)
Uchwyt w kształcie litery "D". Może być wykonany z różnych materiałów (nylonu, stali, ABSu, mosiądzu), ale w kajakarstwie najczęściej można się spotkać z polietylenowymi D-ringami. Zainstalowane w kajakach czy kamizelkach asekuracyjnych, umożliwiają mocowanie tam dodatkowego sprzętu.

Diolen
1. Diolen to włókno poliestrowe noszące handlową nazwę Terylen w Wielkiej Brytanii i Dacron w USA. Zastosowanie diolenu jako zbrojenia w skorupie laminowanej pozwala uzyskać trzy- do pięciokrotną poprawę wytrzymałości skorupy w stosunku do laminatu szklanego.

2. Galasport. Handlowa nazwa wersji materiałowej kajaka sportowego: Diolen to ekonomiczna konstrukcja dla początkujących zawodników. Produkowany w technologii sandwich. Podczas produkcji wykorzystuje się żywicę epoksydową, tkaninę E-Glass oraz tkaninę karbonowo/aramidową (SGL) - w części środkowej, pod siedzeniem. Kadłub jest dodatkowo wzmocniony pasami aramidu (od zewnątrz) oraz diolenu (od wewnątrz). Do kokpitu wstawione są twarde, styrodurowe słupki w celu poprawy sztywności kadłuba.
Orientacyjna waga: K1 9,0-9,8 kg; C1 10,0-10,6 kg.

Długość kajaka
Odległość pomiędzy skrajnymi punktami dziobu i rufy kajaka. Podawana jest w centymetrach lub stopach i calach.

Dopierała Marek
Przedsiębiorca, kanadyjkarz, partner Marka Łbika, mistrz i reprezentant Polski, dwukrotny mistrz świata (1986, 1987), dwukrotny olimpijczyk (1980, 1988), srebrny i brązowy medalista olimpijski z Seulu (1988).

Urodzony 30 lipca 1960 w Bielsku Białej, syn Zygmunta i Franciszki Drąg, absolwent Technikum Górniczego w Czechowicach. Kanadyjkarz (181 cm, 75 kg), specjalizujący się w dwójkach (z Markiem Łbikiem), reprezentant Górnika Czechowice (1972-1988), wychowanek trenera Stanisława Rybakowskiego. Na małym, niezamarzającym akwenie przy elektrowni i kopalni Silesia w Czechowicach wychowało się wielu wodniaków, a wśród nich kajakarzy (Jan Pinczura), których przysposabiał do ciężkiego treningu (Jezioro Goczałkowskie, Wisła) Edward Apel. Tam też i Dopierała (w Górniku) rozpoczynał kajakową edukację. Na początku nie szło mu najgorzej. Podczas MP i na zawodach międzynarodowych startując w kanadyjskiej dwójce miał za partnerów przeważnie Marka Wisłę i Jerzego Dunajskiego, a po szóste miejsce na moskiewskich igrzyskach popłynął z Janem Pinczurą. Ale to wszystko było mało. Po nocach śniły mu się medale. Był niedobry dla polskiego olimpizmu rok 1984. Zamiast za ocean (Los Angeles), w wyniku bojkotu igrzysk na amerykańskim terytorium, nasi kajakarze pojechali na zastępcze, tzw. Zawody Przyjaźni (Grünau, NRD), gdzie nastąpił przełom w sportowej karierze kanadyjkarza z Czechowic. Trener kadry narodowej Stanisław Robakowski na własną odpowiedzialność (prawie wszyscy szkoleniowcy byli przeciw) zdecydował, że w reprezentacyjnej dwójce kanadyjkarzy popłynie razem dwóch Marków: Dopierała z Łbikiem. Tak narodził się duet (w NRD podczas pierwszego startu zdobyli brązowy medal), najlepszy na świecie w drugiej połowie lat osiemdziesiątych, który prawie za każdym poruszeniem wioseł zdobywał medale (w tym dwa złote) mistrzostw świata. "Karta szła" im nawet wtedy, kiedy po chorobach (Dopierała miał wietrzną ospę) zjawili się na olimpijskim torze, który w Seulu znajdował się na rzece Han. W formie byli słabiutkiej (przed rokiem w Montrealu wygrali mistrzostwo świata w tzw. cuglach), ale ulegli tylko dwójce radzieckich kajakarzy zdobywając srebrny medal (mówiono, że wygrali ambicją i doskonałym, technicznym wiosłowaniem). Podbudowali ten świetny wynik - drugim, tym razem brązowym medalem, w wyścigu na 1000 m. Polacy niewątpliwie, dzięki ogromnemu doświadczeniu potrafili wykorzystać falę powstającą za kanadyjką Duńczyków, odpowiednio rozłożyć siły, by znaleźć możliwości na trzystumetrowy finisz. Olimpijski wynik Polaków był osobistym sukcesem trenera Stanisława Rybakowskiego, który w ten sposób złożył hołd swojemu wychowawcy i trenerowi (bardzo znanej postaci w świecie kajakarzy) Andrzejowi Niedzielskiemu (zmarł na serce w 1982). Przypomnienie osiągnięć: 2-krotny mistrz świata 1986 Montreal (C-2 10000 m) i 1987 Duisburg (C-2 500 m), z M. Łbikiem. 4-krotny medalista MŚ: srebrny 1985 Mechelen (C-2 500 m), 1986 Montreal (C-2 1000 m), 1987 Duisburg (C-2 1000 m), brązowy 1985 Mechelen (C-2 1000 m), wszystkie z M. Łbikiem). 16-krotny mistrz Polski: C-1 500 m (1984), C-1 1000 m (1984), C-1 10000 m (1981, 1984), C-2 500 m (1985, 1986, 1987, 1988), C-2 1000 m (1985, 1986, 1987, 1988), C-2 10000 m (1985, 1986, 1987, 1988).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Drążek wiosła
zob.Wiosło kajakowe
Rozmiar drążka, lub dokładniej jego średnica nie tylko robi różnicę, ale też jest bardzo ważna. Dłonie są różnej wielkości, a dobrze dopasowane wiosło pozwala utrzymać lekki uchwyt, który redukuje zmęczenie, a zwiększa komfort i kontrolę. Średnie i małe dłonie oraz kajakarze noszący rękawiczki powinni wypróbować drążki o małej średnicy. Dłonie większe niż średnie i duże powinny dopasowywać się do standardowych średnic.

Duraluminium
Duraluminium (skrótowo: dural) to ogólna nazwa stopów metali, zawierających głównie aluminium oraz dodatki stopowe: zwykle miedź (2,0-4,9 %), mangan (0,3-1,0 %), magnez (0,15-1,8 %), często także krzem, żelazo i inne w łącznej ilości ok. 6 do 8%, przeznaczony do przeróbki plastycznej. Gęstość duraluminium to ok. 2,8 g/cm³ (przy 2,7 dla czystego glinu). Po poddaniu stopu przesycaniu, a następnie starzeniu (utwardzanie wydzieleniowe lub inaczej dyspersyjne), posiada on wysoką wytrzymałość mechaniczną: wytrzymałość doraźna ponad 400 MPa. Najlepsze własności wytrzymałościowe uzyskuje po starzeniu naturalnym. Wadą durali jest niewielka odporność korozyjna. Zastosowanie: m.in. w lotnictwie do części konstrukcyjnych, niegdyś także do ram naziemnych pojazdów sportowych, itp. Rozróżnia się także dural cynkowy, który ma większą zawartość cynku 5-7% oraz miedź, magnez i mangan.
Zobacz więcej w pl.wikipedia.org

Ze względu na niewielką odporność korozyjną drążek duraluminiowy musi być poddany obróbce powierzchniowej. Najpopularniejszą formą zabezpieczenia drążka jest proces anodowania.

Dylewska - Światowiak Izabella
Nauczycielka WF, trener, kajakarka z Nowego Dworu Mazowieckiego, najlepsza singlistka w historii tej dyscypliny sportu w kraju, wielokrotna mistrzyni Polski, mistrzyni Europy, medalistka MŚ, trzykrotna uczestniczka IO (1988, 1992, 1996), brązowa medalistka olimpijska z Seulu (1988) i Barcelony (1992).

Urodzona 16 marca 1968 w Nowym Dworze Mazowieckim, córka Sylwestra i Wandy Lewandowskiej, absolwentka miejscowego Liceum Ogólnokształcącego (1987), poznańskiej AWF (1994), gdzie otrzymała tytuł magistra wf (specjalność trenerska) oraz Podyplomowych Studiów Marketingu i Zarządzania Sportem i Turystyką w Poznaniu. Kajakarka (169 cm, 66 kg) Świtu Nowy Dwór Mazowiecki (od 1980) i Posnanii-Domaru Poznań (od marca 1990), wychowanka trenera Olgierda Światowiaka. Najlepsza i najbardziej utytułowana kajakarka w historii tej dyscypliny sportu w Polsce. Zaczynała swoją sportową przygodę (1980) w ciężkich warunkach na przystani Świtu, gdzie trener Olgierd Światowiak rozpoczynał długą, 15-letnią działalność w tym klubie, co zaowocowało m. in. narodzinami trzech olimpijczyków (Dylewska, Elżbieta Urbańczyk, Wojciech Kurpiewski). Najzdolniejsza wychowanka (potem zresztą także małżonka) szkoleniowca, stosunkowo szybko (1982) znalazła się w reprezentacji Polski biorąc udział w międzynarodowych regatach młodzików (Mińsk).
Jej kariera sportowa dzieli się na dwie wyraźnie części: przed i po mistrzostwach świata w Sewilli (1990), gdzie po dodatnim wyniku badań antydopingowych została zdyskwalifikowana na dwa lata (wraz z E. Urbańczyk). W obu okresach centralnymi imprezami, które decydowały o dalszych losach i ocenie postępów zawodniczki były igrzyska olimpijskie. Do występu w Seulu (1988) była dobrze przygotowana. Liczyła na miejsce w pierwszej szóstce, a wywalczyła brązowy medal, co wówczas uznała za spełnienie marzeń. Ale kiedy szykowała się do kolejnego występu olimpijskiego w Barcelonie, który nastąpił już po przykrej antydopingowej wpadce i dyskwalifikacji, zależało jej na wyniku (1992) jak nigdy przedtem. Chciała za wszelką cenę udowodnić, że zupełnie "czysta" jest nadal zdolna do wielkich wyczynów. Temat ten dwukrotna medalistka olimpijska podnosiła wielokrotnie jako centralny i ważki w jej sportowym życiorysie. Uczestniczka MŚ Seniorów: trzy srebrne medale w K 1 (1987 Duisburg K-1 500 m, 1989 Płowdiw K-1 500 m i K -1 5000 m), dwa srebrne w K 2 z Elżbietą Urbańczyk (1995 Duisburg K-2 500 m, 1997 Dartmouth K-2 200 m) i jeden brązowy K2 również z Elżbietą Urbańczyk (1997 Dartmouth K-2 1000 m). Dwukrotna mistrzyni Europy w K2 z Elżbietą Urbańczyk (Plowdiw 1997 K-2 200 i 1000 m). Trzykrotnie zdobywała Puchar Świata w latach 1992, 1993, 1995. Mistrzyni Uniwersjady 1987. Wielokrotna mistrzyni Polski: K-1 200 m (1997), K-1 500 m (1984, 1985, 1986, 1987, 1988, 1989,1992, 1993), K-1 1000 m (1984, 1985, 1997), K-1 5000 m (1986, 1993), K-2 500 m (1987,1997), K-2 1000 m (1997), K-2 5000 m (1997), K-4 200 m (1997), K-4 500 m (1993).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Dżersej
zob. Jersey

E - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Entrant - DT
Materiał produkowany przez japońską firmę TORAY.
Podstawowa cecha, która odróżnia go od klasycznych trzywarstwowych materiałów to "podszewka" pokryta warstwą cienkiego materiału, który chroni samą membranę, a przy tym nie jest tak ciężka, jak klasyczna laminowana podszewka.
Dzięki zastosowaniu tej technologii, odzież produkowana przez Hiko zyskała na nieprzemakalności jak również obniżyła się jej waga i zwiększyła się odporność na uszkodzenia mechaniczne.

Wodoszczelność: 10 000 mm H2O
Paroprzepuszczalność: minimum 10 000 g/m2/24 godz.

Więcej o materiale na stronach producenta



Epoksyd
Inaczej epitlenek.
Epitlenki zwane też epoksydami to organiczne związki chemiczne zawierające trójczłonowe ugrupowanie cykliczne. Z formalnego punktu widzenia epitlenki są eterami, ale ich naprężony pierścień trójczłonowy nadaje im bardzo nietypowe jak na etery własności. Są one bardzo reaktywne, gdyż w pierścieniu trójczłonowym kąty wiązań C-O wynoszą ok 60° gdy normalnie, w eterach niecyklicznych ten kąt wynosi ok. 110°.

Zobacz więcej w portalu Wikipedia

Żywica epoksydowa jest obecnie podstawowym łącznikiem warstw w kajakach sportowych

Eskimoska
Manewr kajakowy. Eskimoska to odwracanie kajaka po wywrotce, bez wysiadania z niego. Zwykle manewr ten odbywa się za pomocą wiosła i odpowiedniego ruchu bioder. Jest to bardzo przydatna umiejętność wśród kajakarzy morskich, górskich oraz w Kajak-polo. Jednak wszyscy inni z powodzeniem mogą się jej także nauczyć. Najpowszechniejsze warianty to:
- eskimoska śrubowa,
- eskimoska dźwigniowa
zobacz np. Jakim Kajakiem

F - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Fartuch kajakowy
ang. spray deck, niem. spritzdecke. Sprzęt kajakowy.
Szczelne zamknięcie kokpitu kajaka; zapobiega dostawaniu się wody do środka. W kajakarstwie nizinnym fartuch chroni przede wszystkim przed wodą ściekającą z piór podczas wiosłowania oraz przed złymi warunkami atmosferycznymi. Dlatego stosowane są tu zwykle fartuchy wykonane z nylonu lub PVC. Dobry fartuch musi mieć podklejane szwy, powinien mieć także możliwość regulowania obwodu komina, aby można go było dopasować do gabarytów kajakarza. Ważną cechą podnoszącą komfort użytkowania jest także to, aby komin fartucha nie zsuwał się, ani nie zwijał podczas użytkowania. Dobrym sposobem na rozwiązanie tego problemu są np. szelki przyszyte do komina. Kolejnym ważnym aspektem jest dobasowanie części pokładowej fartucha do rozmairów kokpitu kajaka. Przed wyborem fartucha warto znać rozmiar kokpitu kajaka, na który fat=rtuch ma być założony. Bardziej "profesjonalne" fartuchy są uszyte na wymiar kokpitu (mają bardzo niewielką tolerancję wielkości) i zwykle pasują tylko do jednej grupy kajaków (od jednego producenta). Fartuchy "rekreacyjne" mają zwykle większą możliwość regulacji wielkości pokładu, gdyż w tych fartuchach guma opinająca rant kokpitu jest poprowadzona w tunelu, co daje możliwość jej skrócenia bądź wydłużenia w zależności od potrzeby. Przykładowe fartuchy turystyczne: Prijon Oxford Nylon, Prijon Nylon rot, Hiko Nylon Tour, Hiko Rapid Plus.
W kajakarstwie morskim fartuch wydaje się być niezbędnym elementem wyposażenia. Przy uprawianiu tego rodzaju turystyki wymagana jest jak najlepsza szczelność oraz odporność na tzw. "zbicie" czyli zerwanie fartucha przez falę. Dlatego fartuch morski powinien być bardzo dobrze dopasowany, co raczej wyklucza wybór modeli regulowanych. Dobrze sprawdzają się tu fartuchy, których pokład wykonany jest z grubego nylonu lub z neoprenu. Przykłady: Prijon Oxford Nylon, Hiko Camel.
W kajakarstwie górskim oraz, w coraz popularniejszym ostatnio kajakarstwie "zwałkowym", prym wiodą fartuchy neoprenowe. Pokład wykonany z neoprenu daje dużą szczelność a komin poprzed dobre dopasowanie do korpusu pozwala na wykorzystanie własności grzewczych neoprenu, dzięki czemu kajakarz ma na sobie dodatkową warstwę cieplną, która chroni wrażliwe na zimno parte ciała. Przykłady fartuchów neoprenowych: NoName Basic, NoName Rock, NoName Freestyle.
Przed konkretnego fartucha dobrze jest określić, do jakiego rodzaju turystyki kajakowej ma on służyć. Pozwoli to lepiej dopasować odpowiedni sprzęt do oczekiwań. Przy wyborze należy także pamiętać o podstawowej zasadzie bezpieczeństwa: KAŻDY FARTUCH MUSI BYĆ WYPOSAŻONY W MOCNE I TRWAŁE UCHO, które umożliwi łatwe zdjęcie fartucha w razie konieczności. Także przez zdenerwowaną, słabą osobę, po ciemku, pod wodą itd.

Flex 4
System regulacji siedzenia, skrzydełek i podnóżka kajakowego, który został zaprojektowany przez firmę Prijon. Pozwala na dopasowanie pozycji w kajaku poprzez regulację w czterech punktach.
1. Podnóżek składa się z dwóch zamocowanych na burtach kajaka szyn oraz podpórek (po jednej na każdej szynie). Wielostopniowa regulacja podpórki jest możliwa dzięki zawleczce, po wyciągnięciu której można przesunąć podpórkę. Następnie - po ustawieniu odpowiedniej pozycji podpórki - należy puścić zawleczkę. Podpórka zaklinuje się w najbliższym gnieździe na szynie.
2. Regulowane skrzydełka zostały zaprojektowane dla potrzeb kajakarstwa górskiego, ale szybko przyjęły się także w turystyce nizinnej. Skrzydełka należy ustawić tak, aby były dobrze dopasowane do wewnętrznej strony ud. Pozwoli to na lepsze "trzymanie" kajaka na kursie oraz podniesie mobilność i manewrowość podczas spływu. Do regulacji skrzydełek należy przystąpić po ustawieniu podnóżka. Śruby mocujące trzeba odkręcić przy pomocy kluczyka, który znajduje się w gnieździe na oparciu.
3. W kajakach Prijon siedzenie zamocowane jest przy pomocy dwóch śrub na pokładzie obok kokpitu. Jeżeli kajak wyposażony jest w system Flex 4, możemy przesunąć siedzenie do przodu lub do tyłu. Dzięki temu zoptymalizujemy swoją pozycję w kajaku oraz zyskamy więcej przestrzeni bagażowej przed lub za siedzeniem (w zależności od tego, w którą stronę przesuniemy siedzenie). Siedzenie reguluje się poprzez poluzowanie śrub mocujących go. Służy do tego kluczyk, który znajduje się w gnieździe na oparciu.
4. Oparcie w kajakach Prijon regulowane jest za pomocą linki, która klinuje się w knadze rowkowej umocowanej na siedzeniu. Dzięki temu bardzo łatwo można zmienić kąt nachylenia oparcia, zarówno na brzegu, jak i podczas płynięcia.

Flex 6
System regulacji siedzenia, skrzydełek i podnóżka kajakowego, który został zaprojektowany przez firmę Prijon. Pozwala na dopasowanie pozycji w kajaku poprzez regulację w sześciu punktach. W system ten wyposażone są kajaki górskie.

Flexible
Galasport. Handlowa nazwa wersji materiałowej kajaka sportowego: Flexible jest kompozycją stosowaną w kajakach startowych dla początkujących zawodników. Podczas produkcji wykorzystuje się żywicę epoksydową (MGS), tkaninę S-Glass oraz tkaninę karbonowo/aramidową (SGL) w proporcjach. Dno: 70% tkanina karbonowo/aramidowa, 30% tkanina S-Glass. Pokład: 70% tkanina S-Glass, 30% tkanina karbonowo/aramidowa. Kajak produkowany jest w technologii Vacuum bag. Kadłub jest dodatkowo wzmocniony pasami aramidu (od zewnątrz i od wewnątrz). Do kokpitu wstawione są twarde, styrodurowe słupki w celu poprawy sztywności kadłuba.
Orientacyjna waga: K1 8,5-9,2 kg; C1 9,2-10 kg; C2 14-15 kg.

Freestyle
Dosłownie styl dowolny. W kajakarstwie jest to inna (od 2006 roku oficjalna) nazwa kajakowego rodeo.

Kajakowe rodeo (freestyle) polega na wykonywaniu kajakiem figur akrobatycznych w odwoju lub na fali rzecznej. Figury to salta, obroty płaskie i pionowe, piruety, itp. Każda figura jest oceniana zależnie od jej trudności. Celem zawodów jest zdobycie w określonym czasie (np. 45 sekund) jak największej liczby punktów.
Więcej na pl.wikipedia.org, kajak.org.pl

Pojęcie freestyle'u odnosi się także do stylu pływania po odcinku rzeki górskiej z wykorzystaniem jak największej liczby elementów rodeo kajakowego. Jest to tzw. "freestyle'owe pływanie rzeki górskiej"

Freimut Maciej
Sierż. sł. st. WP, najlepszy polski kajakarz przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, wielokrotny mistrz kraju, mistrz świata (z Wojciechem Kurpiewskim), trzykrotny olimpijczyk (1988, 1992, 1996), srebrny medalista olimpijski z Barcelony 1992 (też z Wojciechem Kurpiewskim).

Urodzony 24 lutego 1967 w Wąbrzeźnie, syn Józefa i Izabeli Kłudkowskiej, absolwent Zespołu Szkół Budowlanych (hydraulik) i Liceum Ogólnokształcącego im. Kazimierza Wielkiego w Wałczu. Kajakarz (188 cm, 90 kg), reprezentant Orła Wałcz (1978-1987) i Zawiszy Bydgoszcz (od 1988), wychowanek trenerów: Haliny Kościałowskiej (nauczycielka wf i trenerka w SMS), Andrzeja Koczana (Orzeł) i Michała Brzuchalskiego (Zawisza, kadra). Najlepszy polski kajakarz lat 1986-1994, największe sukcesy międzynarodowe odniósł ze swoim równie świetnym partnerem Wojciechem Kurpiewskim (kolega klubowy Izabelli Dylewskiej z Nowego Dworu Mazowieckiego) zdobywając z nim m. in. tytuł mistrza świata (Meksyk) i srebrny medal olimpijski (Barcelona), ale i na jedynce należał do ścisłej czołówki światowej. Kajak był dla niego przyjemnością i obowiązkiem. Zawodnik pracowity, lojalny w stosunku do partnera. Robił wszystko by go nigdy nie zawieść. 20-krotny mistrz Polski, w tym: K-1 500 m (1990), K-1 1000 m (1988, 1990), K-2 200 m (1994), K-2 500 m (1986, 1988, 1989, 1993, 1994, 1997), K-2 1000 m (1993, 1994), K-2 10000 m (1993). Mistrz świata 1994 Meksyk (K-2 200 m), z Adamem Wysockim, czterokrotny srebrny 1989 Płowdiw (K-4 1000 m, partnerzy: R. Chwiałkowski, G. Krawców, W. Kurpiewski), 1990 Poznań (K-1 1000 m), 1993 Kopenhaga (K-2 500 m, z W. Kurpiewskim, K-4 10000 m, partnerzy: A. Gryczko, P. Markiewicz i G. Kaleta) i dwukrotnie brązowy 1989 Płowdiw (K-2 500 m, z W. Kurpiewskim), 1995 Duisburg (K-2 500 m, z A. Wysockim) medalista MŚ.
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

G - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Gilza
Dosłownie łuska naboju (ros.).
W kajakarstwie można spotkać się z tym terminem przy mankietach suchych kurtek i spodni. Występują tam lateksowe uszczelnienia, w kształcie takich gilz (szerokie na początku, zwężają się ku końcowi w sposób najbardziej przypominający łuskę naboju karabinowego).

Górecki Kazimierz (1954-1977)
Mechanik samochodowy, kajakarz Orła Wałcz, mistrz Polski (3), brązowy medalista mistrzostw świata (1974), olimpijczyk z Montrealu (1976).
Urodzony 17 stycznia 1954 w Strączynie, syn Maksymiliana i Zofii, absolwent zasadniczej szkoły zawodowej (mechanik samochodowy). Kajakarz (183 cm, 90 kg), reprezentant Orła Wałcz, wychowanek trenera Mariana Matłoki (trener kadry: Józef Osiecki). Trzykrotny mistrz Polski w K-4 na 10000 m i K-2 na 1000 m (1974-1975). Dwukrotny brązowy medalista MŚ 1974 Ciudad Mexico (K-1 4x500 m, partnerzy: G. Śledziewski, R. Oborski, A. Matysiak i K-4 10000 m, partnerzy: R. Oborski, A. Matysiak, G. Kołtan). 3-krotny finalista MŚ 1973 Tampere: 6 m. (K-4 1000 m), 1974 Ciudad Mexico: 4 m. (K-4 1000 m), 1975 Belgrad: 6 m. (K-4 1000 m). Mistrz Sportu. Zmarł 22 czerwca 1977 w Poznaniu.
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Górski Jerzy (1929-1997)
Instruktor sportu, kajakarz z Warszawy, wielokrotny mistrz Polski, olimpijczyk z Melbourne (1956).

Urodzony 27 października 1929 w Warszawie, wykształcenie podstawowe (z zawodu piaskarz), instruktor sportu. Kajakarz (171 cm, 69 kg), reprezentant stołecznych klubów: Spójni (1950-1954) i Sparty (1955-1958), wychowanek trenera Stanisława Zantary, który prowadził go także w kadrze narodowej. Czołowy kajakarz lat pięćdziesiątych w dwójkach (m. in. partner S. Kapłaniaka), olimpijczyk z Melbourne (1956). 14-krotny mistrz Polski: K-2 10000 m (1950, 1954, 1956, 1957), K-1 1000 m (1952), K-2 1000 m (1956, 1957, 1958), K-1 500 m (1952), K-2 500 m (1954, 1955, 1956, 1957, 1958). Zasłużony Mistrz Sportu. Żonaty. Mieszkał w Warszawie i do końca życia pracował jako bosman na przystani stołecznej Spójni. Zmarł w Warszawie w maju 1997 roku.
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Gronowicz Andrzej
Nauczyciel WF, trener, kanadyjkarz, partner Jerzego Opary, wielokrotny mistrz Polski, trzykrotny medalista mistrzostw świata, olimpijczyk (1972, 1976), srebrny medalista olimpijski z Montrealu (1976).

Urodzony 7 marca 1951 w Pile, syn Eugeniusza (oficer WP) i Ireny Dąbrowskiej, absolwent Liceum Ogólnokształcącego dla Pracujących w Olsztynie (1973) i warszawskiej AWF (1982), gdzie otrzymał tytuł magistra sportu (i uprawnienia trenerskie II kl.). Kajakarz (176 cm, 75 kg), reprezentant OKS OZOS Stomil Olsztyn (kariera sportowa od 1968). Jego sportowy życiorys związany jest ściśle z dwoma zawodnikami: Janem Żukowskim i Jerzym Oparą. Żukowskiego spotkał będąc uczniem, jako instruktora nad jeziorem Krzywym w Kortowie pod Olsztynem. Zachęcał go długo do systematycznego treningu, ale zbliżała się matura i w canoe nowicjuszowi trudno się było utrzymać na wodzie. Po trzech latach ciężkiej pracy wystartował z Żukowskim na MŚ w Belgradzie (1971) i zajął 5 m., ale podczas IO w Monachium (1972) dopłynęli tylko do półfinału. Chęć zwyciężania nie została zaspokojona, zaczął się rozglądać za nowym partnerem. Absolutnym dominantem w krajowej konkurencji był wówczas Jerzy Opara. Różnili się doświadczeniem, temperamentem, także wiekiem, ale połączyła ich chęć posiadania medalu olimpijskiego. I choć na krajowych regatach ostro ze sobą rywalizowali, na arenie międzynarodowej szybko dali znać o sobie (na MŚ w Tampere 1973 było już trzecie miejsce na 500 m). Pisano o nich: "Opara dawał z siebie siłę wybuchową, Gronowicz spokój i żelazną cierpliwość. Opara jako szlakowy nadawał kanadyjce rytm, Gronowicz trzymał kurs". I tak dopłynęli do IO w Montrealu (1976). Dwójka Opara (mimo iż miał problemy zdrowotne w okresie przygotowawczym) - Gronowicz jako jedyna z biało-czerwonych przywiozła do kraju srebrny medal. Trzykrotny medalista MŚ: srebrny 1974 Ciudad Mexico (C-2 1000 m), brązowy 1973 Tampere (C-2 500 m), 1977 Sofia (C-2 1000 m). 9-krotny finalista MŚ 1971 Belgrad: 5 m. (C-2 10000 m), 7 m. (C-2 500 m), 8 m. (C-2 1000 m), 1973 Tampere: 4 m. (C-2 10000 m), 6 m. (C-1 10000 m), 1974 Ciudad Mexico: 4 m. (C-2 500 m), 1975 Belgrad: 6 m. (C-2 500 m), 6 m. (C-2 1000 m), 1978 Belgrad: 4 m. (C-2 1000 m). 12-krotny mistrz Polski: C-1 500 m (1973, 1975, 1977), C-1 1000 m (1973, 1974, 1975, 1976, 1978), C-2 1000 m (1971, 1972) i C-2 500 m (1971, 1976).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Gwiazdka
Jacek Starzyński - *j - jstar.

Prywatnie zajmuje się kajakarstwem i wszystkim co z nim związane. Autor poczytnego bloga kajakowego.

Zobacz też www.iem.pw.edu.pl/~jstar
Jest adiunktem w IETiSIP PW, zajmuje się teorią pola elektromagnetycznego i optymalizacją. Pracuje przede wszystkim nad numerycznym modelowaniem pól elektromagnetycznych: tutaj można zobaczyć, co robi.

H - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Hipotermia
Prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka warunkowane jest utrzymywaniem najważniejszych organów naszego ciała w stałej temperaturze 36.6°C. Stała temperatura ciała utrzymuje się dzięki termoregulacyjnym zdolnościom organizmu, które są wspomagane przez dopływ energii z pożywienia i odpowiednie ubranie. Podczas pływania kajakiem przy niskich temperaturach powietrza i wody, ta samoregulacja może zostać zakłócona. Wychłodzeniem (hipotermią) nazywamy znaczne ochłodzenie organizmu na skutek utraty zolności termoregulacyjnych organizmu. Może ona być wynikiem zmęczenia, głodu i zbyt szybkiego chłodzenia organizmu w stosunku do jego zdolności wytwarzania ciepła. Wyróżnia się trzy stopnie wychłodzenia.

1. Stadium marznięcia, które charakteryzuje się uczuciem marznięcia, dreszczami i drżeniem mięśni. Słabną ramiona i nogi, występują zawroty głowy i dezorientacja. Temperatura ciała spada do 35°C.
2. Stadium wyczerpania, w którym pojawia się brak wrażliwości na bodźce i sztywnienie mięśni. Przechłodzony dostaje skurczów mięśni, zachowuje się apatycznie i cierpi na zaburzenia świadomości. Temperatura ciała wynosi od 34C do 30°C.
3. Stadium bezwładności, kiedy poszkodowany ostatecznie traci przytomność. Puls i oddech są ledwo wyczuwalne. Zanika reakcja źrenic na światło, co jest spowodowane niedotlenieniem mózgu. Temperatura ciała spada poniżej 30°C.

Jeżeli temperatura ciała spadnie do 24° C, najczęściej następuje śmierć.

Postępowanie przy hipotermii
Podczas akcji ratunkowej i opieki nad wychłodzonym obowiązuje ogólna zasada: unikać wszelkich zbędnych ruchów ofiary. Im wyższy stopień hipotermii, tym bardziej trzeba na to uważać. Przy obniżonej temperaturze ciała organizm pracuje w pewnym sensie na zwolnionych obrotach, aby utrzymać krążenie krwi w sercu, płucach i mózgu. Nawet nieznaczne ruchy, powodują przepływ ciepłej jeszcze krwi z tułowia w wyziębione kończyny. Zimna krew dociera do środka ciała. Ten tzw. "afterdrop" może doprowadzić do ostatecznego załamania się krwiobiegu.
Ratowanego należy przenieść w miejsce osłonięte od wiatru, ze względu na jego chłodzące działanie. W ostateczności trzeba postawić w zacisznym miejscu namiot, lub, jeśli wszystko odbywa się na wodzie, zbudować z kajaków tratwę, ułożyć na niej poszkodowanego i zawinąć go w nieprzewiewną płachtę ratunkową.

Sposoby postępowania w kolejnych stadiach wychłodzenia (patrz wyżej):
1. Piewsze stadium wychłodzenia.

Ofiara jest w pełni przytomna, można ją rozebrać bez zbędnego poruszania, ułożyć w śpiworze, zawinąć dodatkowo w płachtę ratunkową i podać ciepłą herbatę. Dlatego w zimie w każdym kajaku powinien znajdować się pod ręką termos z gorącą herbatą. Wychłodzonego powinno się ostrożnie wysuszyć, ale nie nacierać ręcznikiem ani nie masować aby nie prowokować przepływu krwi z głębi ciała do naczyń podskórnych. Ułożyć poziomo w pozycji bocznej ustalonej. W namiocie trzeba ostrożnie ogrzać wnętrze w taki sposób, aby było jeszcze czym oddychać. Oczywiście, jeżeli tylko istnieje taka możliwość, należy szukać schronienia w ogrzanych pomieszczeniach. Nie wolno podawać jakiegokolwiek alkoholu!
2. Drugie stadium wychłodzenia.

U poszkodowanego pojawia się apatia i sztywność mięśni. Nie należy go rozbierać. Poza tym trzeba postępować tak, jak przy pierwszym stadium, tylko ułożyć ofiarę z podkurczonymi kończynami, co może zapobiec spadkowi temperatury ciała o kolejne stopnie. Podczas transportu unikamy położenia w pionie - bezpieczna jest tylko w pozycja leżąca.
3. Trzecie stadium wychłodzenia.
Poszkodowany traci przytomność. Należy postępować tak, jak przy drugim, ale nie wlewać do ust żadnych płynów. Tylko pomoc medyczna i kliniczna może zapewnić przeżycie. Jeżeli ustanie krążenie krwi lub nastąpi zatrzymanie oddechu, należy niezwłocznie rozpocząć reanimację.
Mocno wychłodzone komórki potrzebują dużo mniej tlenu i substancji odżywczych niż normalnie. Powracają do życia także bardzo powoli. Człowieka w skrajnej hipotermii często trudno odróżnić od martwego. Bardzo istotne jest, aby nie rozpoczynać reanimacji zbyt wcześnie, to znaczy, zanim nie stwierdzi się zatrzymania oddechu lub krążenia.

zobacz więcej w kajak.org.pl

HTP
Bardzo wytrzymały polietylen o dużej gestości molekularnej, używany przez firmę Prijon GmbH do produkcji kajaków.

Z niemieckiego: HTP = HochleistungThermoPlast



Skorupa kajaka Prijon jest produkowana z polietylenu przez wydmuchiwanie. Proces ten jest przedstawiony symbolicznie przez ruchomą ikonę powyżej: bąbel rozgrzanego, miękkiego polietylenu jest nadmuchiwany sprężonym powietrzem, po czym zamyka się na nim forma o kształcie kajaka. Forma ta jest następnie intensywnie chłodzona wodą i po kilku minutach wyjmuje się z niej gotową skorupę kajaka. Cały proces wtrysku trwa około dziesięciu minut.

Wtryskarka tego typu to ogromne, niezwykle drogie urządzenie, sterowane komputerowo. Taka technologia umożliwia jednak uzyskanie bardzo wytrzymałej skorupy, nieporównanie mocniejszej od laminatu.

Materiał stosowany w firmie Prijon, występujący pod handlową nazwą HTP (Hochleistung Termoplast) to polietylen o dużej gęstości molekularnej składający się z granulatu Lupolen 5261-Z produkowanego przez firmę BASF oraz stabilizatora UV i barwników. Dzięki temu kajaki Prijon utrzymują swoje słynne standardy jakości, np. nieosiągalną dla innych producentów 5-cio letnią gwarancję, którą objęte są skorupy kajaków wykonanych z HTP.

HTP jest materiałem przyjaznym dla środowiska. Nie zanieczyszcza go ani podczas procesu produkcyjnego czy przetwarzania, ani podczas użytkowania. Dlatego też firma Prijon przyjmuje bezpłatnie każdą wysłużoną skorupę i poddaje ją 100% recyklingowi.

Hydrospeed
Hydrospeed to rodzaj sportu wodnego polegającego na spływie odcinka górskiej rzeki z pomocą polietylenowej deski. Dyscyplina popularna jest w krajach alpejskich i w Hiszpanii. W Polsce profesjonalnie uprawiana jest tylko przez nielicznych pasjonatów.

Uprawianie hydrospeedu wiąże się z permanentnym przebywaniem w zimnej wodzie. Dlatego oprócz deski należy się też zaopatrzyć w grubą, neoprenową piankę oraz rękawiczki i buty z neoprenu. Niezbędnym wyposażeniem (dotyczy to wszystkich sportów związanych z górskimi rzekami) jest także kask i kamizelka asekuracyjna. W celu jak najlepszej kontroli nad kierunkiem płynięcia dobrze mieć także na nogach płetwy. Pływanie bez nich też jest możliwe, ale o wiele bardziej męczące.

Więcej hydrospeedu na stronach 4risk.net
Spróbować można w firmie Retendo

Hypalon
Polietylen chlorosulfonowany, guma syntetyczna firmy DuPont.
Materiał stosowany przez firmę Gumotex do produkcji łodzi pneumatycznych.
Do produkcji pontonów (np. Pulsar) oraz łodzi motorowych stosowane są materiały o bardzo wysokiej jakości umożliwiające maksymalne obciążenie podczas profesjonalnego użytku oraz zastosowanie w najbardziej wymagających warunkach atmosferycznych.
Materiał podstawowy: Tkanina PESh (poliester) o wysokiej wytrzymałości. Minimalna wytrzymałość na rozciąganie: 2800 N (5x20) cm. Dtex 1100. Tkanina PESh (1) z powłoką Neopren (2) i Hypalon (3)

I - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

ICF
ang. International Canoe Federation - Międzynarodowa Federacja Kajakowa
Zobacz www.canoeicf.com

IP
IP (z ang. Ingress Protection) to stopień ochrony przedmiotu przed działaniem czynników zewnętrznych. Stopień IP składa się z oznaczenia IP i dwóch znaków, z których pierwszy oznacza odporność na penetrację ciał stałych, a drugi na penetrację cieczy.

Pierwsza cyfra:
• 0 - brak ochrony
• 1 - ochrona przed obiektami większymi niż 50 mm
• 2 - ochrona przed obiektami większymi niż 12 mm
• 3 - ochrona przed obiektami większymi niż 2.5 mm
• 4 - ochrona przed obiektami większymi niż 1.0 mm
• 5 - ochrona przed wnikaniem pyłu w ilościach zakłócających pracę przedmiotu
• 6 - całkowita ochrona przed wnikaniem pyłu.

Druga cyfra:
• 0 - brak ochrony
• 1 - ochrona przed spadającymi pionowo kroplami wody
• 2 - ochrona przed kroplami spadającymi pod kątem do 15 stopni
• 3 - ochrona przy spryskiwaniu wodą pod kątem od 0º (pion) do 60º
• 4 - ochrona przy spryskiwaniu wodą pod dowolnym kątem
• 5 - ochrona przy zalewaniu wodą pod dowolnym kątem
• 6 - ochrona przy zalewaniu gwałtownymi falami pod dowolnym kątem
• 7 - ochrona przy 30 minutowym zanurzeniu w wodzie na głębokość 1 metra
• 8 - ochrona przy ciągłym zanurzeniu w wodzie

Przykład: IP67 - pierwsza cyfra (6) oznacza całkowitą ochronę przed pyłem a druga (7) ochronę przedmiotu przy 30 minutowym zanurzeniem w wodzie na głębokości 1 metra.

J - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Jersey
Jersey jest rodzajem cienkiej tkaniny bawełnianej, jedwabnej albo z włókien sztucznych. Ma szerokie zastosowanie w przemyśle odzieżowym i tapicerskim. W kajakarstwie, wykorzystywany jest jako warstwa wzmacniająca neopren. Jeśli np. spodnie neoprenowe czy fartuch kajakowy nie są pokryte jerseyem, to bardzo łatwo je uszkodzić podczas spływu. Dlatego wszyscy poważni producenci oferują w swoich produktach neopren pokryty jerseyem.

Jeżewski Alfons (1914 - 1983)
ps. "Szprycha", urzędnik, kajakarz klubów poznańskich, wielokrotny mistrz Polski (11), olimpijczyk z Londynu (1948).

Urodzony 26 lutego 1914 w Poznaniu, syn Michała i Julii Frąckowiak, absolwent szkoły średniej (urzędnik). Kajakarz miejscowych klubów: Surmy (do 1948) i Ogniwa (1949-1953), jeden z pierwszych po wojnie zawodników, 11-krotny mistrz Polski: K-2 10000 m (1948, 1949, 1951), K-1 1000 m ( 1950, 1951), K-2 1000m (1949, 1950, 1951, 1952), K-2 500 m (1952, 1953). Mistrz Sportu. Zmarł 10 kwietnia 1983 roku w Poznaniu.
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Jędraszko Daniel
Historyk, kanadyjkarz (partner Pawła Baraszkiewicza), mistrz i medalista MŚ, trzykrotny mistrz Europy, srebrny medalista IO w Sydney (2000).

Urodzony 6 kwietnia 1976 w Szczecinie, syn Ryszarda i Władysławy (rodzice uprawiali sport, ojciec był koszykarzem grającym w II lidze, starszy brat Artur kajakarzem), absolwent miejscowego II Liceum Ogólnokształcącego im. Mieszka I i Wydziału Historycznego Uniwersytetu Szczecińskiego. Zawodnik o wspaniałych warunkach fizycznych (193 cm, 92 kg), reprezentant ZKS Wiskord Szczecin i Posnanii Poznań (od 2001), wychowanek trenera Ryszarda Stołka i podopieczny Aleksandra Kołybielnikowa i Ireneusza Pracharczyka (kadra). Mieszkający na leśnych przedmieściach Szczecina (dzielnica Podjuchy) wychowywał się na wodnej przystani (Odra, Regalica) Wiskordu, która była jego drugim domem. Pływać na kajakach zaczął z przyzwoleniem i aprobatą ojca (pracownik miejscowej elektrowni), który mimo, iż osobiście bardziej lubił koszykówkę i lekkoatletykę, oddał obu synów w ręce zaufanego instruktora, pracownika miejscowych Zakładów Chemicznych Ryszarda Stołka. Będąc uczniem szkoły podstawowej nauczył się pływać kajakiem i siedzieć w canoe, jako gimnazjalista (1990) na regatach w Białym Borze zdobywał pierwsze medale MP młodzików, potem próbował szczęścia w kanadyjce, gdzie jego partnerami w dwójce byli: brat Artur, Oktawian Cichowicz i Sławomir Maroński, ale znaczących wyników osiągnięć nie mógł. I dopiero śmiała decyzja trenera kadry narodowej Ukraińca Aleksandra Kołybelnikowa zdecydowała o jego przyszłej wielkiej sportowej karierze. Po IO w Atlancie (1996) trener szukając dróg wyjścia z impasu postanowił połączyć niebywałą żywiołowość i siłę Pawła Baraszkiewicza ze spokojem i refleksyjnością Daniela Jędraszko. Obaj panowie bardzo się polubili i zaprzyjaźnili. Połączenie "wody z ogniem", jak niektórzy nazywali ten "kołybielnikowski" mariaż, okazało się tym razem możliwe. Młodziutka dwójka polskich kanadyjkarzy po dwóch miesiącach wspólnej pracy wygrała Puchar Świata, potem mistrzostwo Europy i srebrny medal mistrzostw świata. Narodziła się "dwójka marzeń", która w sumie wywalczyła: olimpijskie srebro, jeden tytuł mistrza i dwa tytuły wicemistrza świata oraz trzy tytuły mistrza Europy. Marzenia młodych kanadyjkarzy sięgają na pewno, złotego medalu w Atenach. Przypomnienie najlepszych wyników: 18-krotny mistrz Polski: C-1 200 m (1997, 2001), C-1 500 m (1997), C-2 200 m (1999, 2000, 2001, 2002), C-2 500 m (1998, 2001), C-4 200 m (1998, 2000, 2001, 2002), C-4 500 m (1998, 2001, 2002), C-4 1000 m (2001, 2002). 10-krotny medalista MŚ: 1997 Dartmouth: 2 m. (C-2 500 m), 3 m. (C-4 1000 m, partnerzy: P. Midloch, P. Midloch, P. Baraszkiewicz), 1998 Szeged: 2 m. (C-2 500 m), 1999 Mediolan: 1 m. (C-2 500 m), 2 m. (C-2 200 m), 2001 Poznań: 1 m. (C-2 200 m), 2 m. (C-2 500 m), 2002 Sewilla: 3 m. (C-4 500 m, partnerzy: Ginter, Śliwiński i Grzybowski), 2003 Gainsville: 1 m. (C-2 200 m i C-2 500 m), wszystkie medale w dwójce wywalczył z P. Baraszkiewiczem. 4-krotny mistrz Europy 1997 Płowdiw: 1 m. (C-2 500 m), 1999 Zagrzeb: 1 m. (C-2 500 m), 2000 Poznań: 1 m. (C-2 200 m i C-2 500 m, z P. Baraszkiewiczem). Wicemistrz Europy 2001 Mediolan (C-2 200 m, z P. Baraszkiewiczem) i 2-krotny brązowy medalista ME 1997 Płowdiw (C-4 1000 m), 2001 Mediolan (C-4 200 m, z P. Baraszkiewiczem, A. Jezierskim i M. Gajownikiem).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

K - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

K – TEX
Lekki, miękki i oddychający materiał, stosowany przez Hiko do produkcji odzieży przeznaczonej dla żeglarzy i kajakarzy morskich.

Wodoszczelność: 5 000 mm H2O
Paroprzepuszczalność: minimum 4 000 g/m2/24 godz.

Kabina
Słownik kajakowy. Rzeczownik od "zrobić kabinę" - awaryjne opuszczenie kajaka. Zwykle po nieplanowanej wywrotce.
Zobacz też Kajakiem Bezpiecznie

Kajak
Mały statek pływający, w którym załoga siedzi przodem do kierunku poruszania się i korzysta z wioseł o dwóch piórach nie opartych o żadne urządzenie zamocowane w łodzi.
Źródło: Jacek Starzyński "Jakim Kajakiem"

Kamizelka asekuracyjna
Podstawową funkcją kamizelki asekuracyjnej jest pomoc człowiekowi znajdującemu się w wodzie w różnych okolicznościach. Należy jednak pamiętać, że kamizelka, która odpowiada europejskim standardom E393 jest tylko narzędziem pomocniczym i dlatego została zaprojektowana z myślą o kajakarzach, którzy w wyjątkowo trudnych warunkach poradzą sobie z żywiołem. Kamizelka asekuracyjna nie jest sprzętem ratunkowym dla ludzi, którzy nie potrafią pływać lub dla osób, które straciły przytomność.
Przykładowe kamizelki stosowane w kajakarstwie nizinnym i morskim: Baltic, Hiker Plus, Orca.
Przykładowe kamizelki stosowane w kajakarstwie górskim: Serpent, Joker, Tequila.

Kanadyjka
Nazywana także "canoe" lub "kanu" - to niewielka łódź turystyczna lub sportowa. Napędzana wiosłem o jednym piórze (pagajem). Załoga klęczy lub siedzi twarzą do kierunku płynięcia.
Współczesna kanadyjka turystyczna pochodzi od łodzi Indian Ameryki Północnej. Jest szersza od kajaka i najczęściej pozbawiona pokładu (choć kanadyjki do pływania po rzekach górskich pokład mają). Kanadyjki mogą być jedno, dwu, trzy i więcej- osobowe, choć najczęściej spotyka się dwu- lub trzyosobowe.
Zobacz więcej w pl.wikipedia.org

Kapłaniak Stefan
ps. "Cenek", instruktor sportu, organizator turystyki, najwszechstronniejszy i z najdłuższym stażem pierwszy polski kajakarz, który awansował do czołówki światowej (lata pięćdziesiąte), wielokrotny mistrz Polski, mistrz świata (1958) i Europy (1959), trzykrotny uczestnik IO (1956, 1960, 1964), brązowy medalista olimpijski z Rzymu (1960).

Urodzony 10 kwietnia 1933 w Szczawnicy, syn Adolfa i Rozalii Arendarczyk, absolwent zasadniczej szkoły zawodowej, instruktor sportu, organizator turystyki. Kajakarz (176 cm, 73 kg), reprezentant Sokolnicy Krościenko (1949-1953), CWKS Bydgoszcz (1954-1957), YK Nowa Huta (1958), Pienin Szczawnica (1959-1961) i Spójni Warszawa (1962-1965, wychowanek dr Artura Wernera (klub), podopieczny Stanisława Zantary (kadra). Zawodnik o wielkiej fantazji, który jako pierwszy przecierał kajakarskie szlaki w drodze do światowej czołówki. Był niezwykle wszechstronny. U progu swojej kariery sportowej wygrał (1949) spływ kajakiem ze Szczawnicy do Nowego Sącza (50 km), by po kilku zaledwie latach treningu triumfować na klasycznych dystansach w walce o mistrzostwo Polski. Nie stronił też od wyczynów ekstremalnych. Popłynął np. z Nowego Sącza do Nowego Targu, Dunajcem... pod prąd, bagatelka 120 km po 10 godzin dziennie bez odkładania wioseł. Przygotowywał się do "skoku kajakiem" przez wodospady Niagary, ale nie dostał paszportu i szaleńczego pomysłu nie zrealizował. Były to jednak wyczyny na marginesie właściwej kariery "dziecka Pienin" (wsiadł pierwszy raz do kajaka mając 6 lat), która rozwijała się dynamicznie. Pierwszym sygnałem, że jako pierwszy z Polaków dogonił światową czołówkę, było 4 m. w jedynkach (1000 m) podczas IO w Melbourne (1956). W czteroleciu między igrzyskami na Antypodach a IO w Rzymie (1960) dokonał największych wyczynów triumfując w konkurencji indywidualnej na mistrzostwach świata i Europy. Brązowy medal olimpijski (1960), ale już w osadzie z Władysławem Zielińskim (dwójka 1000 m) był szczytem osiągnięć zawodnika, który stał się symbolem dla dalszych kajakarskich pokoleń. 30-krotny mistrz Polski w l. 1953 -1968: K-1 500 m (1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1961, 1964), K-2 500 m (1962, 1965), K-1 1000 m (1956,1957,1958,1959,1961), K-2 1000 m (1963), K-1 10000 m (1953), K-2 10000 m (1962, 1963) i w konkurencjach: K-4 500 m, K-4 1000 m, K-4 10000 m oraz K-1 4x500 m. Był też mistrzem Polski w kajakarstwie górskim (1953) - K-1 slalom. Dwukrotny mistrz świata 1958 Praga (K-1 500 m. i K-2 500 m, z W. Zielińskim). Mistrz Europy 1959 Duisburg (K-1 500 m), trzykrotny medalista ME: srebrny 1961 Poznań (K-2 500 m, z W. Zielińskim), brązowy 1957 Gandawa (K-1 500 m), 1959 Duisburg (K-1 4x500 m, partnerzy: K. Koszieras, R. Skwarski, W. Zieliński). 5-krotny finalista MŚ 1958 Praga: 4 m. (K-1 4x500 m), 4 m. (K-2 1000 m), 1963 Jajce: 4 m. (K-2 500 m), 5 m. (K-1 4x500 m), 1966 Berlin: 8 m. (K-2 500 m). 5-krotny finalista ME 1957 Gandawa: 4 m. (K-1 4x500 m), 1963 Jajce: 4 m. (K-2 500 m), 5 m. (K-1 4x500 m), 1965 Snagov: 5 m. (K-2 500 m), 5 m. (K-1 4x500 m).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Kapok
Potoczna nazwa kamizelki ratunkowej lub asekuracyjnej.

Nazwa łamliwych włókien nasiennych, które wyglądem przypominają puch, o długości do 35 mm. Otrzymywane są z różnych gatunków drzew wełniakowych, przede wszystkim z puchowca pięciopręcikowego (łac. Ceiba pentandra), nazywanego także drzewem kapokowym. Drzewo to rośnie głównie w Indonezji. Ze względu na dobre właściwości wypornościowe, włókna kapoku używane są jako wypełnienie w kamizelkach ratunkowych. Prawdopodobnie stąd się wzięła potoczna nazwa takiej kamizelki.

Kask kajakowy
Kask powinien być obowiązkowym elementem wyposażenia osobistego podczas spływu górską rzeką. Powinien być wykonany z solidnego tworzywa; osłaniać czoło i skronie; posiadać pewne zapięcie; powinien także pływać. Każdy kask używany w sportach wodnych musi spełniać Europejską normę bezpieczeństwa CE EN 1385
zobacz więcej np. na stronie porady

Kataraft
(ang. cataraft). Specjalny rodzaj raftu składający się z dwóch pływaków, zwykle w kształcie cygara, połączonych w katamaran. Załoga najczęściej klęczy okrakiem na pływakach i używa pagajów. Spotyka się też katarafty jednoosobowe napędzane wiosłami dulkowymi. Katarafty zostały wymyślone przez Rosjan do uprawiania turystyki na Syberii - na zachodzie (głównie w USA) rozpowszechniły się w końcu lat 80-tych XX wieku.

Kołomański Krzysztof
Prawnik, kanadyjkarz górski z Drzewicy, wieloletni partner Michała Staniszewskiego, mistrz świata w slalomie górskim (1995), trzykrotny uczestnik IO (1992, 1996, 2000), srebrny medalista olimpijski z Sydney (2000).

Urodzony 16 sierpnia 1973 w Opocznie, syn Andrzeja i Wiesławy Stępniewskiej, absolwent Wydziału Prawa UMCS w Lublinie (2001). Kanadyjkarz górski (170 cm, 68 kg), reprezentant Gerlacha Drzewica (1979-2001), wychowanek i podopieczny trenerów: Kazimierza Kuropeski i Roberta Korzeniewskiego. Jego kariera sportowa (a także wieloletniego partnera Michała Staniszewskiego) związana jest nierozłącznie z historią małego klubu, który powstał przy Zakładach Metalowych Gerlach w Drzewicy jeszcze w okresie międzywojennym (miał tylko sekcję piłki nożnej). Warunki do uprawiania kajakarstwa górskiego - zbudowanie na jeziorze sztucznego toru - było dziełem powojennym dziełem grupy działaczy i całej społeczności miasteczka oraz dwóch wspaniałych szkoleniowców Kazimierza Kuropeski i Roberta Korzeniewskiego (rozpoczął treningi 10 marca 1978). To oni przed miejscową młodzieżą potrafili stworzyć wizję sportowego współzawodnictwa, które najwytrwalszych może zaprowadzić aż na olimpijskie podium. Kołomański i Staniszewski, dzięki wielkiemu talentowi, zaangażowaniu, wieloletniej pracy (wychowanie górskiego slalomisty to lata treningu), zrealizowali po mistrzowsku oczekiwania i marzenia mieszkańców Drzewicy. Debiut w reprezentacji Polski juniorów (1987), mistrzostwo świata juniorów (1991), mistrzostwo świata seniorów w slalomie kanadyjek (1995), wreszcie srebrny medal olimpijski w Sydney (2000) - to kamienie milowe wspaniałej kariery sportowej, która trwała ponad dwadzieścia lat. Wielokrotny mistrz Polski: w tym C-2 slalom (1990, 1992). 2-krotny medalista MŚ 1995 Nottingham: 1 m. i 1999 Sen de Urgell: 2 m. w slalomie górskim C-2 wraz z M. Staniszewskim. 3-krotny medalista ME 1996 Augsburg: 2 m. (sztafeta - slalom górski), 3 m. (slalom górski, z M. Staniszewskim), 2000 Val Di Sole - Mezzana: 3 m. (slalom górski C-2, z M. Staniszewskim).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Kotowicz Grzegorz
Nauczyciel WF, kajakarz z Czechowic, partner Dariusza Białkowskiego, medalista mistrzostw świata, mistrz Europy, trzykrotny olimpijczyk (1992, 1996, 2000), brązowy medalista olimpijski z Barcelony (1992) i Sydney (2000).

Urodzony 6 sierpnia 1973 w Czechowicach - Dziedzicach, syn Leona i Antoniny Bednarczyk, absolwent Technikum Górniczego i warszawskiej AWF, gdzie otrzymał tytuł magistra wf. Kajakarz (185 cm, 82 kg), reprezentant Górnika - Rafinerii Czechowice (1984 -1994) i Posnanii Poznań (1995-2001), podopieczny trenerów: Stanisława Łukasika, Andrzeja Kulczaka, Stanisława Biegasika i Michała Brzuchalskiego (kadra). Wybrał kajaki, bo lubił wodę. Romantyk. Dzięki wielkiej pracy i wrodzonej inteligencji wyrósł na zawodnika o wielkiej charyzmie w środowisku i stał się prawdziwym przywódcą wielu osad. Największe sukcesy odniósł ze swoim przyjacielem Dariuszem Białkowskim. Mimo dużych sukcesów, miał trochę pecha: zbyt mało zdobył medali złotych. Zakończył karierę (2001) nie chcąc przegrywać z młodszymi. Wielokrotny mistrz Polski: K-1 200 m (1997, 1998), K-1 500 m (1997, 1998, 1999, 2000, 2001), K-1 10000 m (1993), K-2 200 m (1997), K-2 1000 m (1997, 1998, 2000), K-4 500 m (2000). 7-krotny medalista MŚ: 1994 Meksyk: 2 m. (K-4 1000 m), z Piotrem Markiewiczem, Markiem Witkowskim i Adamem Wysockim; 1995 Duisburg: 3 m. (K-4 500 m), z Grzegorzem Kaletą, Markiem Witkowskim i Dariuszem Białkowskim, 3 m. (K-2 1000 m) z Dariuszem Białkowskim; 1997 Dartmouth: 2 m. (K-1 500 m i K-1 200 m), 3 m. (K-2 1000 m) z Dariuszem Białkowskim; 1999 Mediolan: 3 m. (K-1 500 m). Mistrz Europy 1999 Zagrzeb (K-4 1000 m, partnerzy: A. Seroczyński, M. Witkowski, D. Białkowski). 4-krotny srebrny medalista ME: 1997 Płowdiw (K-1 200 i 500 m , K-2 1000 m, z D. Białkowskim.); 1999 Zagrzeb (K-1 500 m).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Kozłowski Marian (1915 - 1943)
Pracownik magistratu, kajakarz poznańskiej Surmy, olimpijczyk z Berlina (1936).

Urodzony 6 czerwca 1915 w Poznaniu, syn Alberta i Pelagii Frąszczak, wykształcenie podstawowe, pracownik fizyczny miejscowego magistratu. Kajakarz poznańskiej Surmy. Wywieziony podczas II wojny światowej do Niemiec (na roboty przymusowe), zginął tam podczas alianckiego bombardowania (1943).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl
lub pl.wikipedia.org

KTKaj
Komisja Turystyki Kajakowej Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Turystyczno - Krajoznawczego.
Zobacz ktkaj.pttk.pl

Kurpiewski Wojciech
ps. "Kurp", kierowca, kajakarz z Nowego Dworu Mazowieckiego, partner Macieja Freimuta, mistrz Polski i mistrz świata, dwukrotny olimpijczyk (1988, 1992), srebrny medalista olimpijski z Barcelony (1992).

Urodzony 16 lutego 1966 w Nowym Dworze Mazowieckim, absolwent miejscowego Technikum Mechanicznego (technik samochodowy). Kajakarz (189 cm, 90 kg), reprezentant Świtu Nowy Dwór Mazowiecki (od 1979) i Admiry Gorzów Wielkopolski, wychowanek trenera Olgierda Światowiaka i podopieczny trenerów Jerzego Krajewskiego i Michała Brzuchalskiego (kadra). Miał zostać kolarzem (trenował w LKS POM Modlin), ale ostatecznie wybrał wodę (treningi kajakarzy odbywały się na rozlewiskach Bugu i Narwi). Samotnik. Zawsze chodził własnymi drogami. Pierwsze próby rywalizacji ujawniły, że jest "urodzonym wojownikiem". W walce o najwyższe światowe zaszczyty (z Maciejem Freimutem) nigdy się nie poddawał. Umiał walczyć do końca. 8-krotny mistrz Polski: K-1 500 m (1986, 1987), K-2 500 m (1988, 1990, 1991, 1992), K-4 500 m (1990), K-4 1000 m (1990). Trzykrotny srebrny medalista MŚ 1987 Duisburg (K-4 500 m, partnerzy: R. Chwiałkowski, G. Krawców, K. Krzyżański), 1989 Płowdiw (K-4 1000 m, partnerzy: R. Chwiałkowski, M. Freimut, G. Krawców), 1993 Kopenhaga (K-2 500 m, z M. Freimutem). 3-krotny brązowy medalista MŚ 1986 Montreal (K-4 1000 m, partnerzy: R. Chwiałkowski, K. Krzyżański, G. Krawców), 1989 Płowdiw (K-2 500 m, z M. Freimutem), 1993 Kopenhaga (K-2 500 m, z M. Freimutem).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

L - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Laminat
pl.wikipedia.org

Laminaty – rodzaj kompozytów: tworzywa sztuczne powstające z połączenia dwóch materiałów o różnych własciwościach mechanicznych i technologicznych. W zasadzie jeden materiał, zazwyczaj w postaci cienkich włókien lub nici, spełnia podstawową rolę konstrukcyjną, a drugi jest lepiszczem, wiążącym ze sobą elementarne włókna konstrukcyjne i chroniącym je przed czynnikami zewnętrznymi (np. korozją).

Laminat poliestrowo-szklany (PS)
W zastosowaniach przemysłowych i amatorskich (zwł. szkutniczych) dominuje laminat PS, produkowany w kilku zasadniczych technologiach: najpopularniejsze jest ręczne przesycanie żywicą poliestrową ułożonych w formie (matrycy, „kopycie”) krzyżujących się warstw mat i tkanin szklanych, przy użyciu pędzli, wałków itp. narzędzi.
Ulepszeniem tej technologii jest próżniowe odsysanie nadmiaru żywicy, co bardzo korzystnie wpływa też na jednorodność laminatu. Niezbędne do tego urządzenia i materiały nie są drogie ani trudno dostępne, lecz mimo to raczej nie są stosowane przez amatorów i w mniejszych zakładach produkcyjnych.
Jeszcze korzystniejsze jest wygrzewanie laminatu w trakcie utwardzania żywicy, jednak skuteczne wykorzystanie tej techniki wymaga użycia drogich, wielkowymiarowych pieców lub nagrzewnic.
Inną dość popularną techniką, wymagającą jednak drogich urządzeń jest natryskiwanie na jednorazowe formy bądź gotowe (np. remontowane) obiekty mieszaniny żywicy i ciętego włóka szklanego, tworzącej po utwardzeniu kompozyt (jednak o gorszych właściwościach mechanicznych niż oparty na tkaninach).

Laminaty epoksydowe (ES)
Właściwości żywic epoksydowych i laminatów ES są obecnie w warunkach amatorskich wykorzystywane głównie do tworzenia mieszanych tworzyw kompozytowych z wykorzystaniem naturalnego drewna (np. technologia "West"). Żywice epoksydowe (w przeciwieństwie do poliestrowych) bardzo dobrze łączą się z drewnem, tworząc specyficzny kompozyt epoksydowo-drewniany, lekki, wytrzymały, wyjątkowo odporny na zmęczenie i obciążenia dynamiczne, a także wystarczająco odporny na długotwałe działanie wody. Nie bez znaczenia dla popularności tych technologii jest tradycjonalizm np. środowiska żeglarskiego, w którym używanie drewna do budowy jachtów kojarzy się z elegancją i tradycyjnym „stylem jachtowym”. Koszt, a zwłaszcza pracochłonność budowy z takiego kompozytu kadłubów większych łodzi itp. konstrukcji są jednak wyższe niż w opisanych wyżej technologiach PS.
Łączenie konstrukcji epoksydowo-drewnianych (np. w formie przesyconych epoksydem obłogów czy fornirów) z elementami z kompozytów ES i karbonu jest drogie i pracochłonne ale prowadzi do tworzenia jachtów o bardzo wysokich walorach użytkowych, pozbawionych technologicznych wad tradycyjnych konstrukcji drewnianych, i jest coraz popularniejsze także w polskim szkutnictwie.

Zobacz więcej w pl.wikipedia.org

Lateks
Mleczko kauczukowe- koloidalny roztwór kauczuku naturalnego (lateks naturalny) lub syntetycznego (lateks syntetyczny) w substancji płynnej. Lateks naturalny jest pozyskiwany bezpośrednio z soku mlecznego roślin kauczukodajnych.

Lateks naturalny uzyskuje się poprzez nacinanie roślin kauczukodajnych i dodanie stabilizatorów.

Lateks syntetyczny jest produktem pośrednim lub końcowym w procesie wytwarzania kauczuków syntetycznych.
Zobacz więcej w pl.wikipedia.org

W kajakarstwie lateksu używa się między innymi przy produkcji suchych kombinezonów, kurtek i spodni. W celu zapewnienia jak najlepszej szczelności mankiety na nadgarstkach, kostkach oraz kryza na karku wykonane są właśnie z lateksu.

Dopasowanie lateksu.
Często zdarza się, że lateksowe gilzy w nowej kurtce są bardzo ciasne. Lateks na nadgarstkach blokuje swobodny przepływ krwi do dłoni, a na szyi poważnie utrudnia oddychanie. Gilzy w kurtkach Hiko są perforowane. Można więc w takim przypadku skrócić lateks poprzez ucięcie go wzdłuż ostatniej perforacji. Należy jednak pamiętać, że można to robić tylko w jedną stronę. Skróconej gilzy nie da się wydłużyć z powrotem. Dlatego przed podjęciem decyzji o cięciu, sugerujemy najpierw próbę rozciągnięcia lateksu. Można to zrobić poprzez włożenie do każdego rękawa walca, którego średnica będzie zbliżona do średnicy nadgarstka. Może to być np. wałek do ciasta, albo butelka. Potem trzeba ułożyć lateks na butelce, aby przylegał on do jej powierzchni tak, jakby przylegał do nadgarstka. Tak rozepchany rękaw (lub lepiej rękawy - jeśli dostępna jest większa liczba butelek / wałków) trzeba pozostawić przez kilka godzin. Następnie przymierzyć kurtkę ponownie. Powinno być już lepiej.

Long John
Rodzaj neoprenowych spodni o "wysokim" kroju na szelkach. Niezastąpione w kajakarstwie górskim. Typowo kajakowe long johny są trochę poszerzone na wysokości bioder, co pozwala na optymalizację spodni na ciele przy pływaniu w kajaku, kiedy kajakarz spędza czas na siedząco.
Przykładowe spodnie typu long john w naszym katalogu:
Prijon Flecee - Line, Hiko Smiler

Lycra
Tkanina produkowana przez firmę Du Pont z kombinacji cienkich, elastycznych włókien sztucznych. Materiał ten służy przede wszystkim do wyrobu bielizny i odzieży dla aktywnych. Charakteryzuje się minimalną ochroną przed zimnem, ale chroni przed skaleczeniami i działaniem promieni słonecznych.

Ł - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Łapawice
Zabezpieczenie dłoni przed zimnem. Łapawice stanowią odmianę rękawic bez palców, przy czym najpierw zakłada się je na drążek wiosła, by dopiero potem wsunąć w nie dłonie.
Zobacz np. Łapawice Muffle

Łbik Marek
ps. "Diabeł", przedsiębiorca, kajakarz, kanadyjkarz poznańskiej Warty, partner Marka Dopierały, wielokrotny mistrz Polski, dwukrotny mistrz świata (1986, 1987), dwukrotny olimpijczyk (1980, 1988), srebrny i brązowy medalista olimpijski z Seulu (1988).

Urodzony 30 stycznia 1958 w Poznaniu, syn Mariana i Teresy Kąkolewskiej, absolwent miejscowego Liceum Zawodowego (1977, mechanik obróbki skrawaniem) i Studium Trenerskiego przy AWF Wrocław. Kanadyjkarz (180 cm, 80 kg), reprezentant poznańskiej Warty (1969-1991), wychowanek trenera Adama Richtera, podopieczny trenera Stanisława Rybakowskiego (kadra). Kiedy pierwszy raz pojawił się na przystani (zwabił go tam ze szkoły podstawowej nr 14 trener Abramowicz), niczym się specjalnie nie wyróżniał. Najpierw wsadzono go na kajak, ale czynny jeszcze zawodnik i początkujący trener Maciej Tomyślak koniecznie chciał go "przerobić" na kanadyjkarza. Kandydat na mistrza protestował: " - po co mam w łódce klęczeć, jeśli wygodniej jest siedzieć". Ale kiedy w osadzie znalazło się miejsce obok mistrza Polski juniorów Tomasza Pawłowskiego, przystał na canoe. Sprawę "przyklepał" swym autorytetem trener juniorów Adam Richter, właściwy wychowawca poznańskiego kanadyjkarza, który o swoim podopiecznym miał jednoznaczną opinię: " - Marek miał smykałkę do sportu i dobrą koordynację ruchów. Był twardy, zadziorny i chciał coś zdobyć, miał też dobrą technikę wiosłowania". Inni, którzy śledzili rozwój młodego poznańskiego kanadyjkarza dodawali znacząco, że "czuł wodę", a jeszcze inni, kiedy oceniali już jego karierę sportową dodawali: "Niesłychanie impulsywny, brylujący w otoczeniu, zawsze mający swoje zdanie. Tytan pracy". Wszystkie te cechy sprawiły, że wyrósł na czołowego kanadyjkarza świata i choć pierwsze sukcesy odnosił wprawdzie z Piotrem Pawłowskim (brązowy medal MŚ, 1979) i Tomaszem Goliaszem (srebrny medal MŚ, 1989), to jednak dopiero mariaż z Markiem Dopierałą (decyzja trenera Stanisława Rybakowskiego z 1984, Zawody Przyjaźni w Grünau) sprawił, że został mistrzem świata i srebrnym medalistą olimpijskim. Niestety, przykre było jego rozstanie z wyczynem sportowym. Niespodziewanie podczas przygotowań do kolejnych igrzysk (1992) wszedł w ostry konflikt z nowym trenerem kadry narodowej Jerzym Oparą (nie widział go w gronie podopiecznych, szykując nową młodą ekipę) i niespodziewanie zakończył karierę sportową (1991). 24-krotny mistrz Polski: C-1 500 m (1981, 1983, 1985, 1986, 1987, 1989, 1990), C-1 1000 m (1981, 1985,1986, 1987, 1989), C-1 10000 m (1986, 1987, 1989), C-2 500 m (1979, 1980, 1984, 1988 ), C-2 1000 m (1978, 1988), C-2 10000 m (1978, 1980, 1988). Dwukrotny mistrz świata 1986 Montreal (C-2 10000 m) i 1987 Duisburg (C-2 500 m), z Markiem Dopierałą. 4-krotny wicemistrz świata 1985 Mechelen (C-2 500 m), 1986 Montreal (C-2 1000 m), 1987 Duisburg (C-2 1000 m), z Markiem Dopierałą, 1989 Płowdiw (C-2 500 m), z Tomaszem Goliaszem. 2-krotny brązowy medalista MŚ 1979 Duisburg (C-2 500 m), z Piotrem Pawłowskim, 1985 Mechelen (C-2 1000 m) z Markiem Dopierałą.
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

M - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Markiewicz Piotr
Specjalista od marketingu, kajakarz z Augustowa, dwukrotny mistrz świata (1995), jedyny kajakarz, który zdobył medal olimpijski (brązowy) w Atlancie (1996).

Urodzony 3 września 1973 w Sejnach, syn Witolda i Fryderyki Lucyny Nowickiej, absolwent Technikum Elektrycznego w Augustowie i Instytutu Zarządzania i Marketingu Politechniki Białostockiej (2001), gdzie otrzymał tytuł magistra, kajakarz (184 cm, 80 kg), reprezentant Sparty Augustów (1987-1999), podopieczny trenerów: Andrzeja Siemiona (klub) i Michała Brzuchalskiego (kadra). Lata chłopięce spędził w Sejnach, ale kocha Augustów z którym związany jest na dobre i na złe. Tam też rozpoczął sportową przygodę. Zawodnik o nienadzwyczajnych warunkach fizycznych dysponował dużą siłą, skuteczną techniką i piorunującym finiszem. Najwyższą formę zademonstrował w Duisburgu (1995) zdobywając dwa tytuły mistrza świata na 500 i 200 m. Był naszym wielkim faworytem na IO w Atlancie (1996). I nie zawiódł, gdyż jako jedyny polski kajakarz stanął ostatecznie na podium, choć towarzyszyły temu wydarzeniu dramatyczne okoliczności. Doświadczony zawodnik, prawie stuprocentowy faworyt fatalnie zachował się w pierwszym półfinale, zajmując piąte, nie premiowane finałem miejsce (nie zauważył skutecznie finiszującego Słowaka Roberta Erbana). Awansował ostatecznie do decydującej rozgrywki (jako ostatni, dziewiąty finalista) tylko dlatego, że piąty zawodnik drugiego półfinału Rosjanin Siergiej Werlin popłynął wolniej od Polaka o ... 23 setne sekundy ! Napisano nazajutrz w prasie, że wywalczył finał "kuchennymi drzwiami". Ale tym razem szansy nie zmarnował, choć ze startu olimpijskiego (brązowy medal) nie był w pełni zadowolony. Resztę medali na mistrzostwach Europy i świata zdobył w osadach. Uważany był za wspaniałego prowadzącego czwórki, choć jednocześnie - co podkreślali fachowcy - czołowy kajakarz Sparty Augustów był piekielnym indywidualistą przekonanym zawsze o własnej nieomylności. Zakończył karierę sportową mając 26 lat (?). Można też zetknąć się z opinią, że był jednym z największych (choć nie w pełni wykorzystanym) talentów w historii polskiego kajakarstwa. Wielokrotny mistrz Polski: K-1 200 m (1994), K-1 500 m (1993), K-1 1000 m (1993), K-4 200 m (1997, 1998, 1999, 2000), K-4 500 m (1997, 1999, 2001), K-4 1000 m (1997, 1998, 1999). Dwukrotny mistrz świata 1995 Duisburg (K-1 200 m, K-1 500 m). Trzykrotny srebrny medalista MŚ 1993 Kopenhaga (K-4 10000 m, z M. Freimutem, G. Kaletą i A. Gryczko), 1994 Meksyk (K-4 1000 m, z G. Kotowiczem, M. Witkowskim i A. Wysockim), 1999 Mediolan (K-4 200 m, z M. Twardowskim, A. Wysockim i P. Łakomym) i brązowy medalista MŚ 1995 Duisburg (K-4 1000 m, z G. Kaletą, M. Witkowskim i A. Wysockim). Dwukrotny brązowy medalista ME 1997 Płowdiw (K-4 1000 m i K-4 200 m, z M. Witkowskim, A. Seroczyńskim i G. Kaletą).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Matłoka Marian (1918-1986)
Elektrotechnik, trener, kajakarz klubów poznańskich, uczestnik IO w Londynie (1948), pionier kajakarstwa na Pomorzu Zachodnim.

Urodzony 3 listopada 1918 w Nowym Karminie, absolwent szkoły średniej (elektrotechnik), kajakarz (kariera sportowa od 1935) klubów poznańskich: KK 28 (1946-1947), Surmy (1948) i Ogniwa (1949-1950). 13-krotny mistrz Polski: K-2 10000 m (1946, 1948, 1949), K-2 1000 m (1946, 1947, 1949, 1950) i K-4 (brak danych). Po zakończeniu kariery sportowej pracował jako trener. Pionier kajakarstwa na Pomorzu Zachodnim (Szczecin), założyciel sekcji kajakowej WTS Orzeł w Wałczu. Zasłużony Mistrz Sportu i Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej odznaczony m. in. Srebrnym Krzyżem Zasługi. Był żonaty i miał troje dzieci. Zmarł w Wałczu 8 listopada 1986.
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Mendalska (Korzeniowska) Janina (1937-1999)
Dekoratorka, kajakarka, 3-krotna mistrzyni Polski, uczestniczka IO w Rzymie (1960), partnerka Danieli Walkowiakówny.

Urodzona 10 stycznia 1937 w Stelmakowie, wykształcenie podstawowe, dekoratorka, kajakarka (160 cm, 68 kg), reprezentantka Pirata Elbląg i Spójni Warszawa (kariera sportowa 1954-1967), 3-krotna mistrzyni Polski K-2 3000 m (1958, 1959), K-2 500 m (1961). Olimpijka (1960), partnerka Danieli Walkowiakówny, odznaczona m. in. brązowym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe. Zmarła w Warszawie 23 maja 1999.
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Mirasol
Materiał stosowany przez firmę Gumotex do produkcji łodzi pneumatycznych.
Alternatywny materiał dla łodzi wykonanych w technologii segmentowej oraz dla łodzi przy których nie można zastosować tradycyjnej technologii wulkanizacji.
Materiał podstawowy: Tkanina PESh (poliester) o wysokiej wytrzymałości. Minimalna wytrzymałość na rozciąganie: 2800 N (5x20) cm. Dtex 1100. Tkanina PESh (1) z dwustronną powłoką z PVC (polichlorek winylu) (2)

Mixt
Galasport. Handlowa nazwa wersji materiałowej kajaka sportowego: Mixt to ekonomiczna konstrukcja dla początkujących zawodników. Produkowany w technologii sandwich. Podczas produkcji wykorzystuje się żywicę epoksydową, tkaninę E-Glass oraz tkaninę karbonowo/aramidową (SGL). Kadłub jest dodatkowo wzmocniony pasami aramidu (od zewnątrz) oraz diolenu (od wewnątrz). Do kokpitu wstawione są twarde, styrodurowe słupki w celu poprawy sztywności kadłuba.
Orientacyjna waga: K1 8,8-9,5 kg; C1 9,8-10,2 kg.

N - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Nitrilon 3
Materiał stosowany przez firmę Gumotex do produkcji łodzi pneumatycznych.
Materiał stosowany do łodzi produkowanych przy pomocy technologii wulkanizacji mieszanek gumowych na bazie kauczuku naturalnego.
Materiał podstawowy: Tkanina PESh (poliester) o wysokiej wytrzymałości. Minimalna wytrzymałość na rozciąganie: 2800 N (5x20) cm. Dtex 1100. Tkanina z PESh (1) z powłoką kauczuku nitrylowego (2) oraz mieszanki na bazie kauczuku naturalnego (3)

Nitrilon 5
Materiał stosowany przez firmę Gumotex do produkcji łodzi pneumatycznych.
Do produkcji łodzi technologią segmentową stosowany jest materiał, który ma dwustronną powłokę z kauczuku syntetycznego.
Materiał podstawowy: Tkanina PESh (poliester) o wysokiej wytrzymałości. Minimalna wytrzymałość na rozciąganie 2800 N (5x20) cm. Dtex 1100. Tkanina PESh (1) z dwustronną powłoką kauczuku nitrylowego (2)

O - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

O-ring
(ring - niem. pierścień)
Uchwyt w kształcie litery "O". Może być wykonany z różnych materiałów (nylonu, stali, ABSu, mosiądzu), ale w kajakarstwie najczęściej można się spotkać z polietylenowymi O-ringami. Zainstalowane w kajakach czy kamizelkach asekuracyjnych, umożliwiają mocowanie tam dodatkowego sprzętu.

Opara Jerzy
ps. "Dzik", nauczyciel wf, trener, pierwszy polski kanadyjkarz, który uzyskał wyniki klasy międzynarodowej, wielokrotny mistrz Polski, srebrny medalista mistrzostw świata, uczestnik IO (1972, 1976), zdobywca srebrnego medalu olimpijskiego (wraz z Andrzejem Gronowiczem) w Montrealu (1976).

Urodzony 21 lipca 1948 w Warszawie, syn Jana i Ireny Kocus, absolwent miejscowego Technikum Budowlanego i stołecznej AWF (1978), gdzie otrzymał tytuł magistra sportu (i uprawnienia trenera II kl.), kanadyjkarz (176 cm, 80 kg), reprezentant Skry Warszawa (1965-1968 i 1971-1979) i Zawiszy Bydgoszcz (1968-1970), podopieczny Ryszarda Folgarta (zachęcił go do uprawiania kajakarstwa) oraz trenerów: Mariana Puchalskiego (klub) i Andrzeja Niedzielskiego (kadra). Jako pierwszy Polak (w reprezentacji od 1968) uzyskał wyniki na poziomie światowym debiutując srebrnym medalem MŚ w Kopenhadze (1970) w konkurencji indywidualnej na 1000 m. Po nieudanym występie olimpijskim w Monachium (1972) połączył siły z zawodnikiem olsztyńskiego Stomilu Andrzejem Gronowiczem z którym (K-2) wywalczył srebrne oraz brązowe medale MŚ (1973, 1974, 1977) i najważniejszy w karierze srebrny medal olimpijski w Montrealu (1976). Zdobył go, mimo sporych komplikacji zdrowotnych w okresie przygotowawczym (uszkodzenie błony bębenkowej i kontuzja barku odniesiona podczas ćwiczeń na nartach). Miał sporo problemów (konfliktów) z trenerem kadry narodowej Andrzejem Niedzielskim (sprawy koncepcji szkoleniowych). "Kontynuował" (niestety) te konflikty (np. Marek Łbik), kiedy sam zaczął kierować szkoleniem polskiej reprezentacji (1990-1992). Sukcesów w tej dziedzinie nie miał. 12-krotny mistrz Polski: C-1 500 m (1971, 1974), C-1 1000 m (1968, 1969, 1971, 1972) i C-1 10000 m (1968, 1969, 1971, 1973, 1974, 1975). 4-krotny medalista MŚ: srebrny 1970 Kopenhaga (C-1 1000 m), 1974 Meksyk (C-2 1000 m), brązowy 1973 Tampere (C-2 500 m),1977 Sofia (C-2 1000 m). 8-krotny finalista MŚ 1971 Belgrad: 4 m. (C-1 500 m), 4 m. (C-1 1000 m), 1973 Tampere: 4 m. (C-2 1000 m),6 m. (C-2 10000 m), 1974 Ciudad Mexico: 4 m. (C-2 500 m), 1975 Belgrad: 6 m. (C-2500 m), 6 m. (C-2 1000 m), 1978 Belgrad: 4 m. (C-2 1000 m).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

P - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Pastuszka Aneta
studentka, kajakarka, jeden z największych talentów w historii tej dyscypliny sportu w Polsce, wielokrotna mistrzyni Polski, dwukrotna mistrzyni świata, pięciokrotna mistrzyni Europy, trzykrotna olimpijka (1996, 2000, 2004), brązowa medalistka z Sydney (2000) i Aten (2004).

Urodzona 11 maja 1978 w Krośnie Odrzańskim, woj. lubuskie, córka Mariana i Haliny Krajewskiej, absolwentka miejscowego Liceum Ogólnokształcącego (2001), studentka poznańskiej AWF, kajakarka (167 cm, 62 kg), reprezentantka MKKS Gorzów Wielkopolski (od 1989), wychowanka Beaty Bukowskiej (nauczycielka) oraz trenerów: Krystyny Głażewskiej - klub i jej męża Piotra (kadra). Wielki, a może największy talent w historii polskich kajaków. Kiedy pojawiła się w Międzyszkolnym Kajakowym Klubie Sportowym Gorzów, jego animatorka (dusza i serce), wilnianka Krystyna Głażewska po pierwszym treningu na Warcie wiedziała już, że ma do czynienia z przyszłą zawodniczką-kandydatką na mistrzynię świata. W tym przekonaniu utrzymywała siebie i Anetę aplikując jej racjonalny trening, gdyż młodziutka kajakarka... bała się wysiłku. Czas i systematyczna zaprawa zrobiły swoje. Szlifierze "kajakowych brylantów" (wraz z Anetą wyrastała w klubie równolegle, jej partnerka z dwójki, również niezwykle utalentowana Beata Sokołowska) mieli coraz więcej okazji do satysfakcji. Pierwsze medale młodziczek (1990), debiut w drużynie narodowej podczas mistrzostw świata juniorów (1993), pierwsze tytuły mistrzostw Polski seniorów w dwójce z Beatą Sokołowską (od 1995). I coraz większa wszechstronność (jedynki, dwójki, czwórki). Aż wreszcie eksplozja talentu i doświadczenia: medale mistrzostw świata i Europy na przełomie wieku, łącznie z medalem olimpijskim w Sydney (2000). Na Antypodach wiało niesamowicie (kilkakrotnie przekładano godzinę startu), wysoka fala zalewała kajak (dodatkowo uszczelnione klejącą folią miejsca siedzące) i w takich warunkach (przy niskiej wadze naszych reprezentantek) brązowy medal przyjęto z ulgą. Bez fali i wiatru mogło być... złoto. W krótkiej poolimpijskiej przerwie (był z tego powodu niesłychany zgiełk w prasie, że opuściła partnerkę i klub) uporządkowała swoje sprawy osobiste (m.in. otrzymała świadectwo dojrzałości) i w następnych startach (stała partnerka B. Sokołowska urodziła dziecko, startowała więc w dwójce z J. Skowron) wykazała znów znakomitą formę zdobywając złote (K-4 1000 m), srebrne (K-2 na 500 i 200 m) i brązowe (K-4 na 200 m) medale mistrzostw świata. Wielokrotna mistrzyni Polski: K-1 200 m (1998, 2000), K-1 500 m (1998, 1999, 2000), K-2 200 m (1997, 1999, 2000, 2002), K-2 500 m (1999, 2000), K-2 1000 m (2000), K-4 200 m (1998, 1999, 2000, 2002), K-4 500 m (1997, 1998, 1999, 2000), K-4 1000 m (2002). 2-krotna mistrzyni świata 1999 Mediolan (K-2 500 m, z B. Sokołowską), 2002 Sewilla (K-4 1000 m, z A. Białkowską, K. Sadalską i J. Skowroń). 4-krotna srebrna medalistka MŚ 1999 Mediolan (K-2 200 m, z B. Sokołowską) 2001 Poznań (K-2 200 m, K-2 500 m, z Beatą Sokołowską), 2002 Sewilla (K-2 200 m, z J. Skowroń). 6-krotna brązowa medalistka MŚ 1999 Mediolan (K-4 500 m, z J. Skowroń, A. Michalak i B. Sokołowską i K-4 200 m, z B. Sokołowską, A. Piszcz i A. Michalak), 2001 Poznań (K-4 200 m, z K. Sadalską, D. Kuczkowską i J. Skowroń), 2003 Gainsville (K-1 500 m, K-2 200 m, z Beatą Sokołowską-Kuleszą i K-4 200 m, z K. Sadalską, B. Sokołowską-Kuleszą i J. Skowroń). 5-krotna mistrzyni Europy: 1999 Zagrzeb (K-2 1000, 500 i 200 m z B. Sokołowską), 2000 Poznań (K-2 200 m, K-2 500 m, z B. Sokołowską). 3-krotna brązowa medalistka ME 2000 Poznań (K-2 1000 m, z B. Sokołowską), 2001 Mediolan (K-2 200 m, z B. Sokołowską, K-4 200 m, z K. Sadalską, D. Kuczkowską i J. Skowroń).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Patent holowniczy
(niem.) bergesystem, (ang.) cowtail.

Patent holowniczy składa się z dwumetrowego odcinka linki lub taśmy przymocowanej do piersiowego pasa kamizelki asekuracyjnej i zakończonego karabinkiem. Produkowane są specjalne karabinki do patentu, o dużym prześwicie otwarcia, umożliwiającym wpięcie wiosła. Można używać linki zwiniętej w kłębek lub tzw. pętlę strażacką i upchanej pod pachę lub chowanej do specjalnej kieszonki w kamizelce. W roku 1988 firma HF-Kajaksport wprowadziła tzw. ,,krowi ogon'' (ang. cowtail) - około 2.5 m odcinek taśmy składanej w pętlę i chowanej w specjalny rękaw. Wadą tego rozwiązania jest dość długi czas potrzebny na zwinięcie patentu po użyciu. W 1994 roku pojawiły się powszechnie elastyczne patenty w postaci kawałka alpinistycznej taśmy rurowej z wciągniętą do środka mocną gumą.

Zobacz też www.paddle-people.com, Kajakiem Bezpiecznie, jstar.kajak.org.pl
Patent holowniczy Hiko "Bungee"

Piława
Rzeka w północno zachodniej Polsce. Bierze swój początek z jeziora Komorze (woj. zachodniopomorskie). Uchodzi do rzeki Gwdy w Dobrzycy (woj. wielkopolskie).
zobacz np. http://rohatki.prv.pl

Pióro wiosła
Analiza pracy pióra wiosła w wodzie wykazuje, że powinno ono wykonywać efektywnie trzy zadania:
1. Wejść w wodę.
2. Wytworzyć opór.
3. Wyjść z wody.
Przykłady najpopularniejszych kształtów piór wioseł:

1. Klasyczne, 2. Slalomowe, 3. Wing, 4. Asymetryczne, 5. Kajak-polo, 6. Morskie "eskimoskie"

Zobacz też: Asymetryczne pióro; Ciężar machnięcia; Drążek wiosła

Piszcz Rafał
Prawnik, kajakarz, trener i prezes poznańskiej Warty, wielokrotny mistrz Polski, finalista MŚ i ME, trzykrotny uczestnik IO (1964, 1968, 1972), brązowy medalista olimpijski (wraz z Władysławem Szuszkiewiczem) z Monachium (1972).

Urodzony 24 października 1940 w Poznaniu, syn Mariana i Anny Łuczak (rodzice zginęli tragicznie w grudniu 1942), absolwent Wydziału Prawa UAM w Poznaniu, gdzie otrzymał tytuł magistra praw i miejscowej AWF (trener), kajakarz (176 cm, 82 kg) poznańskiej Warty (1955-1974), wychowanek Tadeusza Rumieja (pierwszy trener, stary harcerz, wspaniały człowiek), podopieczny trenerów: Stanisława Zantary i Andrzeja Niedzielskiego, o którym powiedział kiedyś: "żałuję, że spotkałem się z nim tak późno. Swoją wiedzą, temperamentem i sercem pchnął kajaki na nowy, szeroki tor". Poznaniak z krwi i kości. Wychował się w Chwaliszewie i na wodach Warty. Zawodnik mądry, dociekliwy, zaangażowany, a przede wszystkim pogodny. Całe życie w ukochanym klubie. W Warcie był zawodnikiem, trenerem i prezesem. Przez wiele lat utrzymywał się w polskiej i światowej czołówce, ale dopiero pod koniec kariery, przed IO w Monachium (1972) właśnie trener Andrzej Niedzielski (zmarł tuż po wprowadzeniu stanu wojennego w 1982) posadził go w jednym kajaku z Władysławem Szuszkiewiczem. No i stało się! Brązowy medal olimpijski jest praktycznym wkładem poznaniaka w "dzieło otwarcia" polskich kajaków na szeroki świat. 24-krotny mistrz Polski: K-1 500 m (1969), K-2 500 m (1968, 1969, 1970, 1971, 1973), K-2 1000 m (1964, 1965, 1966, 1968, 1970, 1971, 1972, 1973), K-4 1000 m (1964, 1965, 1970, 1974), K-2 10000 m (1965, 1966, 1968, 1974) i K-4 10000 m (1965, 1966). 8-krotny finalista MŚ 1966 Berlin: 4 m. (K-4 1000 m), 7 m. (K-4 10000 m), 1970 Kopenhaga: 5 m. (K-2 500 m), 1971 Belgrad: 5 m. (K-2 1000 m), 6 m. (K-2 500 m), 1973 Tampere: 4 m. (K-2 500 m), 4 m. (K-1 4x500 m), 5 m. (K-2 1000 m). 3-krotny finalista ME: 1965 Snagov: 5 m. (K-1 4x500 m), 8 m. (K-2 1000 m), 1969 Moskwa: 4 m. (K-2 500 m).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Polartec
Polartec to skonstruowana przez amerykańską fabrykę Malden Mills rodzina aktywnych dzianin poliestrowych, pozwalająca na stworzenie bezkonkurencyjnej odzieży dopasowanej do zmiennych warunków zewnętrznych.
Więcej na stronach www.maldenmillsstore.com, www.polartec.com

Power Stretch
Polartec Power Stretch w pełni elastyczny produkt firmy Malden Mills jest kompozycją poliestru, nylonu i lycry.

Przyjemna w dotyku warstwa wewnętrzna utrzymuje komfort termiczny i właściwy mikroklimat przy ciele nawet wtedy, gdy materiał jest mokry (na skutek zamoknięcia, pochlapania wodą w sportach wodnych, czy pocenia przy dużym wysiłku).

Gładka aerodynamiczna wzmocniona nylonem warstwa zewnętrzna jest śliska, nie czepia się zewnętrznych warstw ubrania. Jest estetyczna, trwała i odporna na uszkodzenia. Z powodzeniem można ją stosować jako wierzchnią odzież.

Jest bardzo rozciągliwy we wszystkich kierunkach (nie tylko wszerz, ale i wzdłuż materiału), co pozwala na konstruowanie odzieży doskonale przylegającej do ciała i nie krępującej ruchów. Jest to niezwykle ważne, ponieważ efektywne odprowadzanie wilgoci jest możliwe tylko w przypadku bezpośredniego kontaktu odzieży ze skórą, kiedy to każda odrobina potu jest natychmiast odciągana od skóry i transportowana na zewnątrz – zanim zdąży połączyć się w kroplę. W innej sytuacji pot po prostu spływa po ciele. Ponadto odzież przylegająca do ciała bardziej efektywnie chroni przed zimnem, bo raz ogrzana warstwa powietrza przy samej skórze pozostaje stale na swoim miejscu.

Poza tym materiał ten:
• Jest bardzo lekki.
• Ma impregnację zapobiegającą rozwojowi mikroorganizmów odpowiedzialnych za przykry zapach potu.
• Jest niezwykle prosty w konserwacji, można go prać w pralce w temperaturze 30 i suszyć w suszarce.
• Po odwirowaniu jest niemal suchy ( włókno chłonie ok. 2% wilgoci).
• Nie wymaga prasowania.

Zobacz więcej na kwark.pl


Profi
Galasport. Handlowa nazwa wersji materiałowej kajaka sportowego: Profi to konstrukcja wyścigowa wysokiej klasy. Kajak produkowany jest w technologii Vacuum bag. Kadłub wykonany jest techniką Sandwich z wykorzystaniem żywicy epoksydowej (MGS), tkaniny Spheretex oraz tkaniny karbonowo/aramidowej (SGL). Do produkcji nie używa się laminatów szklanych. Kadłub jest dodatkowo wzmocniony pasami aramidu (od zewnątrz i od wewnątrz). Do kokpitu wstawione są twarde, styrodurowe słupki w celu poprawy sztywności kadłuba. Kajak wykonany w wersji profi jest odpowiedni na kamieniste rzeki i płytkie tory.
Orientacyjna waga: K1 7,9-8,3 kg; C1 8,8-9,4 kg; C2 11,5-13,5 kg.

Promowanie
Promowanie jest manewrem kajakowym, który jest wykorzystywany stosunkowo często. Można go używać do przechodzenia z cofki do cofki tam, gdzie język nurtu szeroki. Innym zastosowaniem promowania jest przemieszczanie się w poprzek nurtu w celu dokładnego ,,wycelowania" kajakiem w przejście pomiędzy przeszkodami.
źródło: Jacek Starzyński "Tao kajaka"

Przechył
Manewr kajakowy. Przechylenie kajaka, poprzez uniesienie jego krawędzi przy pomocy kolana i odpowiedniego ruchu bioder - przy jednoczesnym podparciu się wiosłem od strony, na którą przechyla się kajak. Funkcją wiosła jest zapewnienie kajakarzowi dodatkowego punktu podparcia przy przechylaniu kajaka. Pióro powinno być położone płasko na wodzie, z tym, że krawędź przednia powinna być lekko uniesiona aby zapobiec przypadkowemu ,,wślizgnięciu się'' pióra pod powierzchnię wody.

PZKaj
Polski Związek Kajakowy (Polish Canoe Federation)
Zobacz www.pzkaj.pl

R - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

RetroGlide
System RetroGlide został opatentowany przez firmę Extrasport w celu lepszego i wygodniejszego dopasowania kamizelki asekuracyjnej do korpusu kajakarza. W systemie tym pasy ramieniowe spotykają się na plecach, by połączyć się z regulacją boczną w talii. Taki system eliminuje klamry regulacyjne na ramionach, co zwiększa wygodę i nie naraża szyi na otarcia. Pozwala to na dobre dopasowanie kamizelki do korpusu kajakarza, tylko za pomocą klamer znajdujących się w talii.

Royalex
Materiał typu Sandwich. Stosowany między innymi przez firmę Old Town do produkcji kanadyjek składa się z kilku(nastu) sprasowanych warstw ABS-u, pomiędzy którymi znajduje się rdzeń wykonany z kompozycji pianek poliuretanowych o zamkniętych komórkach. Przy zachowaniu niewielkiej wagi Royalex charakteryzuje się bardzo dużą sztywnością, wytrzymałością i odpornością na ścieranie. Dlatego kanadyjki wykonane z tego materiału mają bardzo dobre recenzje wśród użytkowników

Ruszkowski Robert (1942 - 1998)
ps. "Adzik", kajakarz, reprezentant stołecznej Spójni i bydgoskiego Zawiszy, mistrz Polski (2), olimpijczyk z Tokio (1964).

Urodzony 9 czerwca 1942 w Warszawie, syn Stanisława i Janiny Filipek, absolwent szkoły średniej (technik elektryk), instruktor sportu, kajakarz (187 cm, 80 kg) stołecznej Spójni i bydgoskiego Zawiszy, wychowanek trenera Stanisława Zantary. 2-krotny mistrz Polski: K-2 500 m (1963), K-1 4x500 m (1963), olimpijczyk (1964). Zmarł w Warszawie 26 lipca 1998.
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

S - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Sandwich
Konstrukcja przekładkowa. Popularna technologia, stosowana przy produkcji sprzętu kajakowego. Materiał sandwich zwykle składa się z warstw: zewnętrznej i wewnętrznej, pomiędzy którymi jest rdzeń. Zadaniem rdzenia jest nadanie większej sztywności konstrukcji oraz zapewnienie dodatniej pływalności sprzętu. Najczęściej można spotkać rdzenie na bazie pianki poliuretanowej o zamkniętych porach, spienionego polietylenu lub siatki PCV. Dokładny skład i proporcje materiałów w konstrukcji przekładkowej producenci zwykle trzymają w tajemnicy.

Współczesne kajaki "drewniane" są najczęściej wykonywane właśnie w tej technologii: rdzeń to drewniane listwy lub sklejka. Warstwy zewnętrzna i wewnętrzna to (najczęściej) laminat epoksydowy na bazie tkaniny szklanej. Po starannym przesączeniu tkaniny i wyschnięciu laminatu staje się on niemal niewidoczny i kajak wygląda, jak polakierowane drewno.


Seroczyński Adam
Wielki kajakowy talent z Olsztyna, medalista mistrzostw świata i Europy (jedynki), brązowy medalista olimpijski z Sydney 2000 (czwórki).

Urodzony 13 marca 1974 w Olsztynie, syn Mariana i Leokadii Dominiak, absolwent miejscowego Liceum Ogólnokształcącego i Szkoły Mistrzostwa Sportowego w Wałczu, student Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Kajakarz (190 cm, 85 kg) OKS Olsztyn, wychowanek trenerów: Leszka Konarzewskiego (klub) i Michała Brzuchalskiego (kadra). Na przystani kajakowej na Jeziorze Krzywym zjawił się jako dziesięciolatek (uczeń szkoły podstawowej nr 4 im. Janusza Kusocińskiego). Było raźniej, bo do kajaku (wehikułu bardzo wywrotnego) jako pierwszy wszedł starszy brat Marian, ale to Adam dopłynął aż do medalu olimpijskiego. W końcu kajak pokochał i z nim związał całe życie sportowe. Przez pierwsze kilka lat pływał w załodze (w Sydney medal zdobył w czwórce), w dwa lata po igrzyskach na Antypodach (2002) posadzono go wreszcie w jedynce. Premiera była imponująca: dwa złote medale mistrzostw Europy i brązowy medal mistrzostw świata na dystansie 1000 m stały się udziałem olsztynianina, co jest pierwszym polskim sukcesem od 1991. Lepiej później niż wcale. W osadzie reprezentacyjnej czwórki (poza IO) zdobył jeszcze na MŚ: 1997 Dartmouth: 4 m. (wraz z G. Kaletą, P. Łakomym, M. Witkowskim) na 1000 m, 1998 Szeged: 7 m. i 1999 Mediolan: 4 m. (także w czwórce na 1000 m) oraz ME: 1997 Płowdiw: 3 m. i 1999 Zagrzeb: 1 m. w czwórce kajakowej na 1000 m wraz z D. Białkowskim, M. Witkowskim i G. Kotowiczem. Wielokrotny mistrz Polski: K-1 1000 m (2000, 2001), K-4 500 m (1993, 1994), K-4 1000 m (1993, 1994), K-4 10000 m (1993).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Slalomówka
Słownik kajakowy. Potoczna nazwa sportowego kajaka o wymiarach zgodnych ze specyfikacją ICF przeznaczonego do uprawiania slalomu górskiego.

Sobieraj Czesław (1914-1985)
Urzędnik, wszechstronny sportowiec poznański, najlepszy polski kajakarz w okresie międzywojennym, wielokrotny mistrz Polski (8), srebrny medalista MŚ (1938), olimpijczyk z Londynu (1948).

Urodzony 17 lipca 1914 w Podrzewiu, syn Stanisława i Marii, absolwent szkoły średniej, urzędnik, wszechstronny zawodnik (kariera sportowa 1931-1933 zapasy, boks, gimnastyka; kajakarstwo 1934-1939 i 1945-1949). Reprezentant (kluby poznańskie) Harcerskiej Drużyny Wilków Morskich, HKS, HCP i Warty. Najlepszy polski kajakarz okresu międzywojennego, już przed II wojną światową odnosił sukcesy na mistrzostwach świata zdobywając w Vaxholm (1938) srebrny medal i tytuł wicemistrzowski w K-1 na 10000 m. Podczas tych samych mistrzostw, na krótszym dystansie (K-1 1000 m) zajął 4 m. 15-krotny reprezentant Polski i 8-krotny mistrz kraju: w K-1 10000 m (1947, 1948), K-1 1000 m (1946, 1948), K-4 1000 m (1946, 1947, 1948, 1949). Wieloletni działacz klubów poznańskich: prezes KS Stal przy Poznańskiej Fabryce Maszyn Żniwnych (1955-1958), kierownik sekcji kajakowej i trener Olimpii Poznań (1958-1962) oraz wiceprezes tego klubu (1968-1975). Odznaczony m. in. Srebrnym Krzyżem Zasługi. Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej. Wdowiec, miał czworo dzieci. Zmarł w Poznaniu 24 lipca 1985.
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Sokołowska - Kulesza Beata
Kajakarka z Gorzowa Wielkopolskiego, partnerka Anety Pastuszki, wielokrotna mistrzyni Polski, mistrzyni Europy i świata, brązowa medalistka olimpijska z Sydney (2000) i Aten (2004).

Urodzona 10 stycznia 1974 w Gorzowie Wielkopolskim, córka Tadeusza i Krystyny, absolwentka miejscowego III Liceum Ogólnokształcącego, reprezentantka (160 cm, 58 kg) MKKS Gorzów Wielkopolski, wychowanka Krystyny Głażewskiej (klub) i Piotra Głażewskiego (kadra). W szkole podstawowej grała w siatkówkę i koszykówkę, a została kajakarką (1986) z własnej nieprzymuszonej woli, może dlatego, że mieszkała w dzielnicy Zawarcie, naprzeciwko Międzyszkolnego Kajakowego Klubu Sportowego. Zadziorna, nieustępliwa, skrupulatna. Nie lubi improwizacji. I nie przepada za wodą. Kocha za to słońce, ciepło i wtedy trening jest dla niej wielką przyjemnością. Trafiła dobrze. W klubie znalazła troskliwych opiekunów oraz świetną partnerkę (Aneta Pastuszko), z którą zaczęła odnosić pierwsze sukcesy (1994). Ale przyplątała się anemia i na pierwsze igrzyska, które miały być wspólne, Aneta pojechała sama (startowała w jedynce). W zmaganiach z anemią zwyciężyła (ogromna pomoc lekarza Andrzeja Rakowskiego) rozpoczynając kolejny czteroletni cykl przygotowań olimpijskich. Wszystko szło dobrze. Polki z roku na rok robiły bardzo widoczne postępy. Sięgnęły po medale mistrzostw świata i Europy, ale dużo nie brakowało, by nie spełnił się kolejny sen o medalu olimpijskim. W Sydney wymarzoną pogodę mieli wioślarze. Gdy tylko skończyli rywalizację zerwał się wiatr dochodzący do 140 km /godz. Poważnie zaczęto dyskutować o przerwaniu regat. Ale to by była klęska. Cztery lata treningu mogły być znów zmarnowane. Na szczęście jednak popłynęły. Pod wiatr. Dystans 500 metrów jakby wydłużył się przynajmniej o następną setkę. Ale wytrwały i medal zdobyły. W normalnych warunkach mógł być złoty. W tych konkretnych warunkach brązowy też bardzo cieszył. Od 1993 startowała w mistrzostwach Polski seniorek (od 1994 w dwójce z Anetą Pastuszko z którą zdobyła najwięcej tytułów mistrzowskich). W latach 1993-2001 wywalczyła w sumie: 17 medali złotych, 7 srebrnych i 2 brązowe. Wielokrotna mistrzyni Polski: K-2 200 m (1997, 1998, 1999, 2000, 2001), K-2 500 m (1999, 2000, 2001), K-2 1000 m (2000, 2001), K-4 200 m (1998,1999,2000), K-4 500 m (1997, 1998, 1999, 2000). Na arenie międzynarodowej zdobyła tytuły: mistrzyni świata 1999 Mediolan (K-2 500 m), z Anetą Pastuszką, 3-krotnie wicemistrzyni świata 1999 Mediolan (K-2 200 m, z A. Pastuszką), 2001 Poznań (K-2 200 i 500 m), z Anetą Pastuszką, 5-krotna brązowa medalistka MŚ 1999 Mediolan (K-4 500 m, z A. Pastuszką, A. Michalak i J. Skowroń, K-4 200 m, z A.Pastuszką, A. Piszcz, A. Michalak), 2003 Gainsville (K-2 200 m, z A. Pastuszką, K-2 500 m, z J. Skowroń i K-4 200 m, z K. Sadalską, A. Pastuszką, J. Skowroń). 5-krotnie mistrzyni Europy 1999 Zagrzeb (K-2 200, 500, 1000 m, z A. Pastuszką), 2000 Poznań (K-2 200 i 500 m, z A. Pastuszką), wicemistrzyni Europy 2001 Mediolan (K-2 1000 m, z J. Skowroń) i 2-krotnie brązowy medal ME 2000 Poznań (K-2 1000 m), 2001 Mediolan (K-2 200 m) z A. Pastuszką.
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Stall
Figura w rodeo/freestyle'u kajakowym.
Stall (Bow / stern) - długo utrzymywana świeczka na dziobie / rufie. Równowaga zostaje utrzymana na płasko zanurzonym pod wodą wiośle.

Staniszewski Michał
Trener, kanadyjkarz górski z Drzewicy, wieloletni partner Krzysztofa Kołomańskiego, mistrz (1995) i wicemistrz świata (1999), medalista mistrzostw Europy (1996, 2000), trzykrotny uczestnik IO (1992, 1996, 2000), srebrny medalista olimpijski z Sydney (2000).

Urodzony 16 września 1973 w Opocznie, syn Hieronima i Józefy Nowakowskiej, absolwent szkoły średniej (1996), mechanik. Kanadyjkarz górski (177 cm, 77 kg), reprezentant KS Gerlach Drzewica (1979-1998) i AZS - AWF Kraków (1998-2000), podopieczny trenerów: Kazimierza Kuropeski i Roberta Korzeniewskiego. Przed Michałem - dwaj jego bracia bliźniacy Grzegorz i Wojciech uprawiali slalom górski. Mieli talent, zdobywali tytuły mistrzowskie, reprezentowali barwy narodowe podczas MŚ (1989) w amerykańskim Savage River i... zostali tam na stałe. Pałeczkę rodzinną po braciach przejął tymczasem w kraju Michał, a że bał się kajakiem pływać sam, związał się na stałe w jednej łódce (1980) z rówieśnikiem Krzysztofem Kołomańskim. Znali się bardzo dobrze, chodzili do jednego przedszkola, do jednej szkoły w Drzewicy, urodzili się w tym samym szpitalu w Opocznie i zaczęli treningi u tego samego szkoleniowca Kazimierza Kuropeski. Dopiero później wziął ich w obroty twórca sportu kajakowego w Drzewicy, absolwent warszawskiej AWF, świetny trener (potem także kadry narodowej) Robert Korzeniewski (zmarł nagle w Czechach podczas zgrupowania reprezentacji 11 marca 2001). Pracowali dużo i w sposób zorganizowany. Zadebiutował w reprezentacji Polski jako junior w Drzewicy (1986), a jako senior w Pucharze Europy we Włoszech (1989). Po wielu latach pracy przyszła dopiero seria sukcesów z Kołomańskim zakończona efektowną i skuteczną walką, która przyniosła to o czym marzył przez całe 20 lat - srebrny medal olimpijski w Sydney (2000). Osiągnięcia sportowe: 1995 Nottingham: 1m. i 1999 La Sen Durguell: 2 m. (slalom górski C-2, z K. Kołomańskim), ME 1996 Augsburg: 2 m. (sztafeta w slalomie górskim), 3 m. (slalom górski C-2, z K. Kołomańskim), 2000 Val Di Sole-Mezzana: 3 m. (slalom górski C-2, z K. Kołomańskim). Trzykrotny medalista PŚ 1993-1994. 5-krotny mistrz Polski 1989-1993: w tym C-2 slalom (1987, 1990, 1992), C-2 zjazd (1987).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Supratex
Materiał termoaktywny nowej generacji. Charakteryzuje się bardzo dużą wytrzymałością na przecieranie, rozdarcia i uszkodzenia. W kajakarstwie stosowany jest jako warstwa zabezpieczająca neoprenowe spodnie i fartuchy przed uszkodzeniami

Szok termiczny
Szok (wstrząs) termiczny występuje, kiedy zimna woda ma bezpośredni kontakt z ciałem. Zwykle dzieje się tak zaraz po przewróceniu się kajaka. Szok termiczny może nastąpić już w wodzie o temperaturze 13°C, zwłaszcza, jeśli organizm jest rozgrzany. Możliwe są następujące skutki wpadnięcia do zimnej wody:

1. Utrata poczucia równowagi.
Dostanie się zimnej wody do nosa i uszu może w niekorzystnej sytuacji spowodować utratę przytomności lub natychmiastowy brak orientacji. Obie sytuacje są równie niebezpieczne, gdyż osoba nie orientująca się, gdzie jest góra, a gdzie dół nie jest w stanie wykonać eskimoski ani nawet wyjść z kajaka.
2. Utrata kontroli oddychania.
Bezpośrednio po zetknięciu się skóry z zimną wodą zdarza się, że człowiek kilkakrotnie, nie kontrolując tego, głęboko wciąga powietrze. Jeśli głowa jest w tym momencie pod wodą, woda dostaje się automatycznie do płuc. Skutkiem może być zachłyśnięcie się i utonięcie. Jeżeli osoby towarzyszące nie zareagują szybko, to wypadek taki może się skończyć tragicznie.
Po głębokich, niekontrolowanych wdechach następuje "dyszenie". Dotknięta nim osoba oddycha 4-5 razy szybciej niż przeciętnie, co zwiększa ryzyko zakrztuszenia się wodą. Dodatkowe zagrożenie w takiej sytuacji to zaburzenie krążenia krwi i w konsekwencji zawroty głowy, zamroczenie, omdlenie i skurcze mięśni.
3. Brak oddechu.
Zamiast "dyszenia" może wystąpić brak oddechu, zarówno obiektywny, kiedy nie można zrobić wdechu, jak i subiektywny, kiedy ma się uczucie, że nie wdycha się w ogóle powietrza lub jest go za mało. Taka sytuacja może trwać nawet do 3 minut. Poważnym zagrożeniem jest też możliwy w takiej sytuacji skurcz krtani, którego naturalną konsekwencją jest panika.
4. Osłabienie zdolności wstrzymywania oddechu.
Ocenia się, że w wodzie o temperaturze poniżej 15°C czas wstrzymywania oddechu zmniejsza się trzykrotnie, a przy 5°C jest on pięciokrotnie krótszy. Dlatego też w zimnej wodzie mamy znacznie mniej czasu na wykonanie eskimoski, niż np. na basenie.

Zobacz więcej w kajak.org.pl

Szuszkiewicz Władysław (1938 - 2007)
ps. "Suchy", frezer, kajakarz klubów szczecińskich, wielokrotny mistrz Polski (33), finalista mistrzostw świata (10) i Europy (11), uczestnik IO (1964, 1968, 1972), brązowy medalista olimpijski z Monachium (1972).

Urodzony 12 listopada 1938 w Wilnie, syn Kazimierza i Marii, absolwent szczecińskiego Technikum Samochodowego (frezer). Kajakarz (175 cm, 78 kg), reprezentant klubów szczecińskich: Unii (od 1955), w czasie służby wojskowej Zawiszy Bydgoszcz (1960-1961) oraz Orła (1962-1968) i Wiskordu (1969-1973), podopieczny trenerów: Mariana Matłoka (pierwszy), Kazimierza Kozierasa i Andrzeja Niedzielskiego (kadra). Z rodzinnego Wilna poprzez Kanclerzowice koło Żmigrodu (1946) trafił do Szczecina, gdzie pokochał Odrę. A że woda była jego żywiołem, w miejscowej Unii poznał kajakarza-trenera, pracownika ZUS, mistrza Polski Mariana Matłoka, który, jako pierwszy wprowadził go w arkana wiosłowania. Robił szybkie postępy i spodobał się nawet trenerom narodowej kadry. Wiązano z nim wielkie nadzieje. Miał być "godnym następcą Kapłaniaka". Z roku na rok przybywało mu tytułów i zaszczytów, ale w najpoważniejszych startach, trudno powiedzieć, że zawodził, w każdym razie nie stawał na podium. A cóż znaczy kariera wyczynowca bez medali? Najbliżej upragnionego celu był podczas IO w Meksyku (1968), ale i tam nieoczekiwany finisz Węgra Michaly Hesza, który na ostatnich metrach zaatakował i zwyciężył, zepchnął szczecinianina na czwarte miejsce. Znów był poza podium. Nie mógł sobie tego darować. I dosłownie "w ostatniej chwili", po czterech latach od tamtego wydarzenia, tuż przed kolejnymi (i już ostatnimi dla kajakarza) IO w Monachium, trener Andrzej Niedzielski podjął męską decyzję: na igrzyskach w Bawarii wystartuje w dwójce z Rafałem Piszem. No i był wreszcie medal! Żałuje - powiedział kiedyś Szuszkiewicz - że Niedzielski zjawił się na szlaku tak późno. Może miałbym nie jeden, ale kilka medali olimpijskich. 33-krotny mistrz Polski w K-1 10000 m (1969, 1970), K-1 1000 m (1962, 1963, 1964, 1965, 1966, 1967,1968, 1969), K-1 500 m (1962, 1963, 1965, 1966, 1967, 1968), K-1 4x500 m (1962, 1964, 1967, 1971), K-2 10000 m (1960, 1961), K-2 1000 m (1972, 1973), K-2 500 m (1973), K-4 10000 m (1957, 1958, 1960, 1961, 1967, 1968, 1970), K-4 1000 m (1961). 10-krotny finalista MŚ 1963 Jajce: 4 m. (K-1 500 m), 5 m. (K-1 1000 m), 5 m. (K-1 4x500 m), 1966 Berlin: 5 m. (K-1 1000 m), 7 m. (K-1 500 m), 1971Belgrad: 4 m. (K-1 4x500 m), 4 m. (K-2 1000 m), 1973 Tampere: 4 m. (K-1 4x500 m), 4 m. (K-2 500 m), 5 m. (K-2 1000 m). 11-krotny finalista ME 1959 Duisburg: 7 m. (K-4 1000 m), 1961 Poznań: 8 m. (K-1 1000 m), 1963 Jajce: 4 m. (K-1 500 m), 5 m. (K-1 1000 m), 5 m. (K-1 4x500 m), 1965 Snagov: 5 m. (K-1 4x500 m), 6 m. (K-1 500 m), 7 m. (K-1 1000 m), 1967 Duisburg: 5 m. (K-1 10000 m), 6 m. (K-1 1000 m), 1969 Moskwa: 4 m. (K-1 1000 m).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

T - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Tecnopile
Tkanina włoskiej firmy Pontetorto. Firma Hiko używa tego materiału do produkcji bielizny serii Teddy.

Tradycyjny, przyjemny materiał typu fleece, z domieszką teflonu. Zapewnia dobrą izolację cieplną i jednocześnie charakteryzuje się niską wagą. Lekki, elastyczny, oddychający. szybko wysycha. Takie parametry można osiągnąć dzięki bardzo zbitej strukturze materiału. Na obszarze 0,5 mm jest ponad 250 włókien przędzy nylonowej wzbogaconej mikrowłóknami. Od wewnętrznej strony materiał jest pokryty specjalnym "meszkiem", który ma za zadanie zwiększenie komfortu użytkownika.

Łatwe odprowadzanie wody
Dzięki nylonowemu rdzeniowi przędzy, materiał Tecnopile bardzo łatwo odprowadza wodę. Nawet całkiem przemoczony ubiór po kilkuminutowym odwirowaniu będzie prawie suchy.

Thermo-plush
Rodzaj miękkiego, szybkoschnącego materiału wykorzystywanego jako warstwa wewnętrzna (wyściółka) w butach Rafter. Thermoplush jest przyjemny w dotyku, dodatkowo odbija ciepło wydzielane przez skórę, co podnosi komfort użytkowania.

Trawers
Technika pływania kajakiem.

Manewr stosowany przede wszystkim w kajakarstwie górskim. Trawers to jedna z technik poruszania się w poprzek nurtu. Najczęściej stosowany jest w sytuacji, kiedy chcemy przekroczyć wąski, szybki język wody, pomiędzy dwoma cofkami.
Zobacz więcej w Tao kajaka

V - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Valmex
Materiał stosowany przez firmę Gumotex do produkcji łodzi pneumatycznych.
Materiał o bardzo wysokiej odporności mechanicznej stosowany w najbardziej wymagających warunkach.
Materiał podstawowy: Tkanina PESh (poliester) o podwójnym splocie typu panama (1) z dwustronną powłoką z PVC (polichlorek winylu) (2)

W - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Waga kajaka
ang. Weight, niem. Gewicht, fr. Poids, wł. Peso.
Waga kajaka jest parametrem technicznym, podawanym przez producenta. Należy pamiętać, że producent podając ten parametr w katalogu, waży kajak w hali fabrycznej bez ingerencji czynników zewnętrznych (woda, błoto, ciała obce). Każdy kajak będzie więc w rzeczywistości ważył nieco więcej, ponieważ nie da się wyeliminować tych czynników w późniejszym użytkowaniu. Dlatego waga kajaka powinna mieć raczej charakter orientacyjny niż "laboratoryjny".
Zwykle w katalogach sprzętu można się spotkać z masą własną kajaka, bez akcesoriów dodatkowych (ster, fartuch etc.). Czasem, jeśli kajak jest możliwy tylko w wersji ze sterem, podana waga dotyczy kompletu. Niektórzy producenci sprzętu podają również ciężar samej skorupy, bez siedzenia, podnóżka i komór bagażowych.

Walkowiak - Pilecka - Lewicka Daniela
Handlowiec, kajakarka, wielokrotna mistrzyni Polski, finalistka MŚ i ME, trzykrotna uczestniczka IO (1956, 1960, 1964), pierwsza polska medalistka olimpijska w kajakarstwie kobiecym (Rzym, 1960).

Urodzona 24 maja 1935 w Łąkach Wielkich, woj. wielkopolskie, córka Franciszka i Władysławy Hetmańskiej, absolwentka bydgoskiej Średniej Szkoły Plastycznej, handlowiec, trenerka. Kajakarka (160 cm, 60 kg), reprezentantka Gwiazdy Bydgoszcz, Ogniwa Warszawa, Sparty Warszawa i Zawiszy Bydgoszcz (kariera sportowa 1950-1965). Zachęcona do kajakarstwa została w Gwieździe (Marian Kosiak - kierownik klubu), ale szkoleniowo najwięcej zawdzięcza Stanisławowi Zantarze, który przez wiele lat kierował jej treningiem w warszawskim klubie i narodowej reprezentacji. Utalentowana, pracowita i ponad miarę ambitna osiągnęła największe sukcesy w jedynce, ale chętnie też startowała w osadzie z bardzo zdolną zawodniczką stołecznej Spójni Janiną Mendalską ("otarły" się o medal olimpijski w Rzymie, przegrały trzecie miejsce na celowniku z Węgierkami). Kilkadziesiąt minut wcześniej, w wyścigu jedynek, który odbył się na jeziorze w Castel Gandolfo pod Rzymem, Walkowiakówna odniosła życiowy i historyczny dla naszego kajakarstwa sukces - zdobyła, jako pierwsza Polka medal olimpijski w tej dyscyplinie sportu (wręczał go jej sam przewodniczący MKOl Avery Brundage). Obok takich zawodników jak Stefan Kapłaniak, Władysław Zieliński, Rafał Piszcz i Władysław Szuszkiewicz najbardziej zasłużyła się w gronie powojennych pionierów dyscypliny sportu, która miała potem wśród Polaków tak wielu wybitnych przedstawicieli. 25-krotna mistrzyni Polski w K-1 3000 m (1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1960, 1961, 1962, 1963), K-1 500 m (1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962, 1963, 1964), K-2 500 m (1954, 1956, 1958, 1959, 1960). Była też 2-krotną finalistką MŚ 1958 Praga: 6 m. (K-1 500 m), 1963 Jajce: 8 m. (K-1 500 m) i 7-krotną finalistką ME 1957 Gandawa: 7 m. (K-1 500 m), 7 m. (K-2 500 m), 1959 Duisburg: 7 m. (K-1 500 m), 8 m. (K-2 500 m), 1961 Poznań: 5 m. (K-1 500 m), 6 m. (K-2 500 m), 1963 Jajce: 8 m. (K-1 500 m).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Węgiel
Włókno węglowe powstaje przez specjalną obróbkę termiczną grafitu - jest kruche, ale praktycznie nierozciągalne - laminat węglowy jest bardzo sztywny. Produkcja kajaków czysto węglowych praktycznie nie występuje (ze względu na kruchość tego materiału). Włókno węglowe występuje najczęściej jako przeplot taśmy kevlarowej o szerokości 5-10cm. Z tej taśmy wykonuje się wewnętrzny szkielet usztywniający powłokę wykonaną z kevlaru. Kajaki kevlarowe i kewlarowo-węglowe są zwykle 2 - 3 razy droższe niż ich odpowiedniki wykonane z diolenu czy laminatu szklanego.

Wiosło kajakowe
Rodzaj ręcznego pędnika kajaka wykonany z drewna, tworzyw sztucznych, lekkich stopów metali lub kombinacji tych materiałów.
Zobacz więcej w pl.wikipedia.org.

Na dobór odpowiedniego wiosła składa się kilka czynników, z których podstawowe to gabaryty kajakarza, parametry kajaka oraz rodzaj kajakarstwa do jakiego wiosło ma być używane.


Wiosło skrętne
Wiosło skrętne jest najbardziej powszechnym wiosłem stosowanym w kajakarstwie. Skręt piór względem siebie wymaga lekkiego przekręcania nadgarstka podczas wiosłowania, co może powodować (na początku) lekki dyskomfort, który jednak szybko skompensują korzyści wynikające z własności użytkowych. Będą one widoczne zwłaszcza przy dużym wietrze wiejącym od frontu. Pióro, które w danej chwili nie jest zanurzone w wodzie nie będzie powodować oporów na wietrze, które byłyby nieuniknione w przypadku, kiedy wiosło byłoby proste (kąt skrętu piór 0º)

Według najnowszych trendów europejskich, kąt skrętu piór względem siebie powinien wynosić od 55 do 75 stopni. Zależne jest to od rodzaju uprawianej turystyki, jak również od indywidualnych upodobań kajakarza. W naszej ofercie od 2007 roku przyjęliśmy standardowy kąt skrętu piór 60º. Inaczej ma się sprawa z wiosłami do kwalifikowanej turystyki górskiej. Problem wiatru nie jest tu aż tak istotny jak w turystyce nizinnej, ma natomiast znaczenie szybkość wykonywania poszczególnych manewrów. Dlatego zaawansowani kajakarze górscy zwykle wybierają mniejszy kąt skrętu piór.
Także w kajakowym rodeo stosuje się wiosła o bardzo małym skręcie piór (lub wręcz zerowym).

Wiskoza
[WIEM] Roztwór przędzalniczy zawierający celulozoksantogenian sodu rozpuszczony w ługu sodowym. Wiskozę otrzymuje się z drzewnych mas celulozowych, które poddawane są działaniu ługu sodowego, a następnie siarczku węgla(IV). Wiskozę przetłacza się przez małe otworki dysz przędzalniczych i poddaje kąpieli chemicznej. Otrzymane włókna zazwyczaj posiadają właściwości bawełny i są stosowane m.in. do wytwarzania sztucznego jedwabiu

Wysoki efekt kapilarny tkaniny zawierającej włókna wiskozy powoduje, że wchłania ona bardzo dobrze wodę i jednocześnie szybko wysycha. Niska waga materiału to także istotny czynnik do wykorzystania dla produkcji np. ręczników turystycznych.

Witkowski Marek
Górnik, kajakarz z Czechowic, "lokomotywa" reprezentacyjnej czwórki, medalista MŚ, mistrz Europy (1999), dwukrotny olimpijczyk (1996, 2000), brązowy medalista olimpijski z Sydney (2000).

Urodzony 21 maja 1974 w Czechowicach - Dziedzicach, syn Andrzeja i Krystyny z d. Postułka, absolwent Technikum Górniczego (student AWF Poznań). Kajakarz (185 cm, 85 kg), reprezentant Górnika-Rafinerii Czechowice, podopieczny trenerów: Edwarda Apla (klub) i Michała Brzuchalskiego (kadra). Zaczął pływać kajakiem wraz z bratem. Z czasem Piotr został turystą, a Marek wyczynowcem i olimpijczykiem. W dojściu do sportowego mistrzostwa pomagało mu wielu ludzi: Halina Błaszkiewicz (pierwsza wsadziła go do wyczynowego kajaka), Sylwia i Marek Stanny (uczyli pracować wiosłem i jak pływać szybko najmniejszym wysiłkiem), Stanisław Łukasik (ostatni szlif przed awansem do kadry narodowej). Michał Brzuchalski (kadra) zestawił reprezentacyjną czwórkę i podzielił w niej role. Marek w każdej osadzie był jej lokomotywą, wiosłując z olbrzymią siłą i dynamiką. Pod wodzą szlakowego Grzegorza Kotowicza (rewanżując się rywalom za czwarte miejsce podczas MŚ w Szeged 1998), kontrolując przebieg wyścigu i swoje możliwości, wywalczyli brązowy medal olimpijski w Sydney (2000). Wcześniej zdobył (także w czwórce) srebrny medal MŚ 1994 w Meksyku na 1000 m (z P. Markiewiczem, G. Kotowiczem i A. Wysockim) i 2 brązowe medale MŚ 1995 w Duisburgu (K-4 1000 m, z P. Markiewiczem, A. Wysockim, G. Kaletą; K-4 500 m, z G. Kotowiczem, G. Kaletą i D. Białkowskim). Tytuł mistrza Europy wywalczyła nasza reprezentacyjna czwórka w Zagrzebiu (1999) na dystansie 1000 m już w składzie na Sydney z D. Białkowskim, G. Kotowiczem i A. Seroczyńskim. Dwa dalsze medale ME (brązowe) zdobył w Plowdiw (1997) w czwórce na 200 i 1000 m. Mistrz Polski: K-2 200 m (1997, 2002), K-2 1000 m (1997, 1998).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Włókno szklane
zob. Laminat

Wodowskaz
[PWN]Przyrząd do mierzenia wysokości poziomu wody w rzece, w jeziorze lub w jakimś zbiorniku, często mający postać listwy z podziałką centymetrową, wbudowanej w brzeg koryta rzeki lub w filar mostu.
ang. gauge, watermark; niem. pegel
Zawsze warto wcześniej sprawdzić (np. w przewodniku) wartości, przy jakich można pływać po danej rzece i następnie porównać jej stan z wodowskazem przed rozpoczęciem płynięcia.

WW I - VI
WW = ang. White Water, niem. Wildwasser.
Międzynarodowa skala, określająca stopień trudności rzek górskich.
WW I - ,,łatwo": woda płynie, ale koryto jest otwarte, zakręty łagodne, pojedyncze głazy.
WW II - ,,umiarkowanie trudno": droga płynięcia jest oczywista, ale występują drobne przeszkody. Mogą występować fale, małe odwoje i niskie progi. W niektórych miejscach woda nagle przyspiesza.
WW III - ,,trudno": drogę należy wybrać, ale można to uczynić z kajaka. Fale mogą być wysokie i nieregularne. Głazy i inne przeszkody mogą występować często. Spotyka się odwoje i małe wiry.
WW IV - ,,bardzo trudno": droga płynięcia jest nie zawsze łatwa do znalezienia. Wielu kajakarzy musi wysiąść z kajaka i obejrzeć bystrze z brzegu. Bystrza są długie, ciągłe i trudne. Odwoje są duże i silne. Wymagane skomplikowane i uważne manewrowanie.
WW V - ,,wyjątkowo trudno": rozpoznanie z brzegu jest najczęściej konieczne, ponieważ bystrza stwarzają poważne zagrożenia. Mogą zawierać wysokie progi, wąskie przejścia, bardzo skomplikowane szachownice z dużych głazów, niebezpieczne odwoje. Trudności występują ciągle, na dłuższych odcinkach. Konsekwencje kabiny mogą być poważne.
WW VI - ,,granica spływalności": bystrze jest w zasadzie niespływalne. W określonych warunkach (odpowiedni stan wody, pogoda) bardzo doświadczeni kajakarze mogą podejmować próby przepłynięcia. Konsekwencje pomyłki są zawsze bardzo poważne.
Zobacz też kajak.org.pl

X - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

X, iks
Niespływalne miejsce lub odcinek rzeki górskiej.
W przewodnikach miejsce takie oznaczone jest najczęściej symbolem X lub X!.

Z - A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - Ł - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z -

Zetex 210
Materiał stosowany przez firmę Hiko między innymi do produkcji kurtek i spodni serii Kiara.

Bardzo mocny materiał zbudowany na bazie włókien nylonowych. Od wewnętrznej strony napylona jest poliuretanowa membrana.

Materiał charakteryzuje wodoszczelność na poziomie 10 000 mm H2O, oraz paroprzepuszczalność na poziomie minimum 4 000 g/m2/24 godz.

Zęby Piły
Uniwersalny wielostopniowy podnóżek typu zęby piły można spotkać w kajakach typu basic oraz w niektórych modelach bez możliwości zainstalowania steru. Podstawową wadą takiego podnóżka jest brak możliwości regulacji jego położenia. Podpórki pod stopy rozstawione są na stałe w kilku położeniach. Indywidualny użytkownik może więc mieć problem ze znalezieniem odpowiedniej podpórki dla siebie. Zalety takiego podnóżka to np. wyższa wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne oraz brak możliwości zgubienia poszczególnych elementów podnóżka. Przy dopasowywaniu podnóżka do indywidualnego użytkownika można wykleić właściwy stopień cienką pianką (np. z kawałka karimaty). Można też wyciąć zęby, które są nie używane.

Zieliński Władysław
Jubiler (grawer), kajakarz, wieloletni reprezentant warszawskiej Spójni, ponad 30-krotny mistrz Polski, mistrz świata (ze Stefanem Kapłaniakiem), medalista mistrzostw Europy, 3-krotny uczestnik IO (1960, 1964, 1968), brązowy medalista olimpijski (1960) - też ze Stefanem Kapłaniakiem.

Urodzony 24 lipca 1935 w Warszawie, syn Stanisława i Anieli, absolwent miejscowego Technikum Precyzyjnego. Kajakarz (179 cm, 80 kg), reprezentant stołecznej Spójni (cała kariera sportowa do 1971), wychowanek trenera Stanisława Zantary. Pływanie rozpoczął na Wiśle (z ojcem łowił ryby), a kiedy miał czternaście lat wsiadł do kajaka. Wprawdzie Zieliński - senior uważał, że na wodzie można uprawiać tylko wioślarstwo (kajaki to turystyczna zabawa), ale kiedy przyszły pierwsze sukcesy uszanował decyzję syna, który wciągnął do wodnej rywalizacji także brata Jacka. Bardzo lubił z nim startować, ale największe sukcesy odniósł w parze z najlepszym wówczas kajakarzem w kraju - Stefanem Kapłaniakiem. Tytuł mistrza świata zdobyty wspólnie w Pradze już w 1958 wprowadził go do gron najlepszych. Pozostawał w światowej ekstraklasie przez kilka następnych lat i do złotego medalu MŚ dorzucił (także w towarzystwie Kapłaniaka) brązowy medal olimpijski. Długą i bogatą karierę sportową przerwał wypadek drogowy (1971, złamanie nogi, uszkodzenie barku). 33-krotny mistrz Polski w K-1 500 m (1960), K-1 4x500 m (1958, 1960, 1961), K-2 500 m (1959, 1960, 1961, 1962, 1965), K-2 1000 m (1954, 1959, 1960, 1961, 1962, 1963), K-2 10000 m (1962, 1963), K-4 500 m (1957, 1959, 1962, 1963, 1965, 1966, 1968), K-4 1000 m (1958, 1959, 1960, 1962, 1963, 1966, 1968,1969), K-4 10000 m (1959). Mistrz świata 1958 Praga (K-2 500 m). Medalista ME: brązowy 1959 Duisburg (K-2 500 m, z Jackiem Zielińskim i K-1 4x500 m, partnerzy: S. Kapłaniak, K, Koszieras, R. Skwarski), srebrny 1961 Poznań (K-2 500 m, z S. Kapłaniakiem). 5-krotny finalista MŚ 1958 Praga: 4 m. (K-2 1000 m), 4 m. (K-1 4x500 m), 1963 Jajce: 4 m. (K-2 500 m), 5 m. (K-1 4x500 m), 1966 Berlin: 4 m. (K-4 1000 m). 6-krotny finalista ME 1957 Gandawa: 4 m. (K-1 4x500 m), 7 m. (K-2 500 m), 1963: Jajce 4 m. (K-2 500 m), 5 m. (K-1 4x500 m), 1965 Snagov: 5 m. (K-2 500 m), 5 m. (K-1 4x500 m).
Więcej w zasobach Polskiego Portalu Olimpijskiego PKOl

Zwałka
1. Stowarzyszenie Niezależnych Zwałka - nieformalna grupa kajakowa pływająca głównie po północnej wielkopolsce i okolicach Piły. zobacz więcej na stronach:
kajaki.nasze.com, www.splyw.nasze.com

2. Naturalna lub sztuczna przeszkoda w korycie rzeki, która uniemożliwia swobodne przepłynięcie. Przykładem może być zwalone drzewo, żeremie bobrowe, wiatrołom, próg, kładka, czy mostek.

© Pro Kajak 2005-2017

UWAGA! Ten serwis używa cookies i podobnych technologii.

Brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na te warunki.

Czytaj więcej…